آشنایی با انواع سقف فلزی سازه

مرداد ۳, ۱۴۰۳
دانشنامه

انواع سقف فلزی سازه

سقف های فلزی یکی از متداول ترین انواع سقف در سازه های فولادی هستند. آنها به دلیل استحکام، دوام و تطبیق پذیری بالا شناخته شده اند و می توان از آنها در طیف گسترده ای از کاربردها، از جمله ساختمان های مسکونی، تجاری و صنعتی استفاده کرد.

دو نوع اصلی سقف فلزی وجود دارد که در ادامه به معرفی مشخصات و ویژگی های هر یک می پردازیم.

سقف های تیرچه ای

این نوع سقف از تیرچه های فولادی ساخته شده است که به طور موازی با یکدیگر قرار گرفته اند و با بلوک های بتنی یا دال های فلزی پر شده اند. سقف های تیرچه ای مقرون به صرفه و آسان برای نصب هستند و برای دهانه های کوتاه تا متوسط مناسب سقف های تیرچه ای: راه حلی مقرون به صرفه و کارآمد برای ساخت و ساز

سقف های تیرچه ای نوعی سقف متداول هستند که از تیرچه های بتنی یا فلزی به عنوان تیرهای فرعی و بلوک های توخالی به عنوان پرکننده بین تیرچه ها تشکیل شده اند. این نوع سقف به دلیل مزایای متعددی از جمله مقرون به صرفه بودن، سرعت نصب بالا و سهولت اجرا، در طیف گسترده ای از کاربردها، به خصوص در ساختمان های مسکونی و تجاری کم ارتفاع، محبوب شده است.

اجزای اصلی سقف تیرچه ای

تیرچه ها: تیرچه ها که به عنوان تیرهای فرعی نیز شناخته می شوند، وظیفه ی اصلی تحمل بار سقف را بر عهده دارند. تیرچه ها می توانند از جنس بتن پیش تنیده، بتن آرماتوربندی شده یا پروفیل های فولادی سنگین باشند.
بلوک ها: بلوک ها که به عنوان پرکننده بین تیرچه ها عمل می کنند، علاوه بر ایجاد سطحی صاف برای زیر سقف، به عایق صدا و حرارت نیز کمک می کنند. بلوک ها می توانند از جنس بتن، سفال، یونولیت و یا پلی استایرن باشند.
پوشش سقف: پس از اتمام مراحل بتن ریزی و نازک کاری، می توان از انواع مختلف پوشش های سقف مانند ایزوگام، ورق های فلزی، برای پوشش دهی آنها استفاده کرد.

مزایای سقف های تیرچه ای

مقرون به صرفه بودن: سقف های تیرچه ای به دلیل استفاده از مصالح کم هزینه و ساده بودن اجرا، یکی از مقرون به صرفه ترین انواع سقف ها به شمار می روند.
سرعت نصب بالا: نصب سقف های تیرچه ای به طور قابل توجهی سریعتر از سایر انواع سقف ها مانند سقف های طاق ضربی یا عرشه فولادی است.
سهولت اجرا: اجرای سقف های تیرچه ای به تخصص و مهارت زیادی نیاز ندارد و به راحتی توسط سفالکاران و بناهای ماهر قابل اجرا است.
وزن کم: به دلیل استفاده از بلوک های توخالی، سقف های تیرچه ای وزن نسبتاً کمی دارند که این امر بار وارده بر سازه را کاهش می دهد.
عایق صدا و حرارت: بلوک های مورد استفاده در سقف های تیرچه ای تا حدی می توانند مانع از انتقال صدا و حرارت به داخل ساختمان شوند.
دسترسی آسان به تاسیسات: فضای خالی بین تیرچه ها دسترسی آسان به تاسیسات برقی و مکانیکی مانند لوله ها و سیم ها را فراهم می کند.

معایب سقف های تیرچه ای

محدودیت دهانه: به طور کلی، سقف های تیرچه ای برای دهانه های کوتاه تا متوسط مناسب هستند و برای دهانه های بلندتر نیاز به تیرچه های قوی تر و بلوک های ضخیم تر است.
افتادگی سقف: در صورت عدم اجرای صحیح و عدم استفاده از مصالح مرغوب، احتمال افتادگی سقف در طول زمان وجود دارد.
آتش سوزی: بلوک های مورد استفاده در سقف های تیرچه ای، به خصوص بلوک های سفالی و یونولیتی، در برابر آتش سوزی مقاومت چندانی ندارند.
محدودیت در نورپردازی: به دلیل ضخامت تیرچه ها، نصب نورپردازی در سقف های تیرچه ای تا حدی محدود است.

کاربردهای سقف های تیرچه ای

ساختمان های مسکونی: از جمله خانه ها، آپارتمان ها و ویلاها
ساختمان های تجاری: از جمله دفاتر، فروشگاه ها و رستوران ها
مَسکن های موقت: به دلیل سرعت نصب بالا و مقرون به صرفه بودن، از سقف های تیرچه ای در ساخت مَسکن های موقت و سوله ها نیز استفاده می شود. هستند.

سقف های عرشه فولادی Metal Deck

این نوع سقف از یک عرشه فولادی ساخته شده است که به عنوان قالب برای بتن عمل می کند. سقف های عرشه فولادی قوی تر و صلب تر از سقف های تیرچه ای هستند و برای دهانه های بلند و کاربردهای سنگین مناسب هستند.

سقف های عرشه فولادی نوعی سقف مرکب هستند که از ترکیب ورق های فولادی گالوانیزه ذوزنقه ای شکل و بتن مسلح ساخته می شوند. این نوع سقف به دلیل مزایای متعددی از جمله استحکام، دوام، تطبیق پذیری و سرعت نصب بالا، در طیف گسترده ای از کاربردها، از جمله ساختمان های مسکونی، تجاری و صنعتی، محبوب شده است.

اجزای اصلی سقف عرشه فولادی

ورق گالوانیزه : این ورق ها که به عنوان عرشه نیز شناخته می شوند، از آنجایی که قیمت ورق گالوانیزه بسیار مقرون بصرفه است پایه اصلی سقف را تشکیل می دهد و به ایجاد سطحی برای بتن ریزی عمل می کند.
آرماتور : میلگرد های فولادی که در بین فرورفتگی های ورق های عرشه قرار می گیرند، به منظور افزایش استحکام کششی و خمشی سقف به کار می روند.
بتن: بتن روی عرشه فولادی ریخته می شود و با آن پیوند می خورد تا یک سطح صلب و یکپارچه ایجاد کند.
گل میخ: گل میخ ها که به عنوان برش گیر نیز شناخته می شوند، بین عرشه فولادی و بتن قرار می گیرند و به منظور اتصال این دو لایه به یکدیگر و ایجاد اصطکاک و مقاومت در برابر برش عمل می کنند.

مزایای سقف های عرشه فولادی

استحکام و دوام بالا: سقف های عرشه فولادی به دلیل ترکیب فولاد و بتن، بسیار قوی و بادوام هستند و می توانند بارهای سنگین را تحمل کنند.
مقاومت در برابر آتش: فولاد و بتن هر دو مواد ضد حریق هستند و سقف های عرشه فولادی در برابر آتش سوزی مقاومت بالایی دارند.
طول عمر طولانی: با مراقبت و نگهداری مناسب، سقف های عرشه فولادی می توانند برای چندین دهه بدون نیاز به تعویض یا تعمیر عمده دوام بیاورند.
سرعت نصب بالا: نصب سقف های عرشه فولادی به طور قابل توجهی سریعتر از سقف های سنتی مانند سقف های تیرچه ای و طاق ضربی است.
تطبیق پذیری: سقف های عرشه فولادی را می توان در طیف گسترده ای از دهانه ها و اشکال مختلف اجرا کرد و برای انواع مختلف ساختمان ها مناسب هستند.
کاهش وزن: نسبت به سقف های بتنی سنتی، سقف های عرشه فولادی به دلیل استفاده از ورق های فولادی نازک تر، وزن کمتری دارند که این امر می تواند بار وارده بر فونداسیون را کاهش دهد.
قابلیت بازیافت: فولاد و بتن هر دو مواد قابل بازیافت هستند و در پایان عمر مفید سقف می توان آنها را بازیافت کرد.

معایب سقف های عرشه فولادی

هزینه: به طور کلی، سقف های عرشه فولادی گران تر از سقف های سنتی مانند سقف های چوبی یا تیرچه ای هستند.
هدایت صدا: فولاد و بتن صدا را به خوبی هدایت می کنند و سقف های عرشه فولادی باید برای رفع این مشکل به خوبی عایق بندی شوند تا ضریب انتقال صدای آنها کاهش یابد.
چگالی: وزن نسبتاً زیاد سقف های عرشه فولادی می تواند نیاز به فونداسیون قوی تر را به همراه داشته باشد.
زنگ زدگی: اگرچه ورق های عرشه فولادی گالوانیزه هستند، اما در معرض رطوبت و آب و هوای نامناسب می توانند زنگ بزنند و دچار خوردگی شوند.

کاربردهای سقف های عرشه فولادی

ساختمان های مسکونی: از جمله خانه ها، آپارتمان ها و ویلاها
ساختمان های تجاری: از جمله دفاتر، فروشگاه ها، رستوران ها و مراکز خرید
ساختمان های صنعتی: از جمله کارخانه ها، انبارها و سوله ها
ساختمان های دولتی: از جمله مدارس، بیمارستان ها، کتابخانه ها و پارکینگ ها
سایر کاربردها: از جمله استخرها، سالن های ورزشی و پل ها

انتخاب نوع مناسب سقف فلزی

نوع سقف فلزی مناسب برای یک سازه خاص به عوامل متعددی از جمله بودجه، الزامات دهانه، بارهای زنده و مرده و ترجیحات زیبایی شناسی بستگی دارد. مهم است که قبل از انتخاب نهایی، با یک سازنده یا مهندس واجد شرایط مشورت کنید.

نتیجه

سقف های فلزی سازه یک انتخاب بادوام، قوی و تطبیق پذیر برای طیف گسترده ای از کاربردها هستند. آنها مزایای متعددی از جمله استحکام، دوام، مقاومت در برابر آتش و طول عمر طولانی را ارائه می دهند. با این حال، آنها همچنین برخی از معایب مانند هزینه بالا، هدایت صدا و چگالی را دارند.