در این مقاله، به بررسی دقیق نحوه تشخیص و تفاوتهای بین گالوانیزه گرم و سرد پرداخته خواهد شد. ورقهای گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، طول عمر زیاد و همچنین اهمیت موضوع قیمت ورق گالوانیزه در پروژههای ساختمانی و صنعتی، جایگاه ویژه ای در بازار دارند. این محصول کاربرد گستردهای در صنایع مختلف از جمله ساختمانسازی، خودروسازی و صنایع دریایی پیدا کرده است.
گالوانیزه گرم چیست
گالوانیزه گرم (Hot-Dip Galvanizing) فرآیندی است که طی آن فولاد یا آهن در یک حمام مذاب روی غوطهور میشود تا یک لایه محافظ از روی بر سطح آن تشکیل شود. این لایه از فلز روی، از فولاد در برابر خوردگی، زنگزدگی و فرسایش محیطی محافظت میکند. گالوانیزه گرم نسبت به روشهای دیگر مقاومت بیشتری در برابر شرایط سخت محیطی دارد و به همین دلیل در صنایع ساختمانی، پلسازی، خطوط لوله و سازههای فلزی استفاده گستردهای دارد.
ضخامت گالوانیزه گرم
ضخامت گالوانیزه گرم به میزان لایه فلز روی (Zn) اعمال شده بر سطح فولاد گفته میشود. این ضخامت معمولاً بین 50 تا 200 میکرون متغیر است و بسته به نوع کاربرد، محیط نصب و میزان خوردگی مورد انتظار انتخاب میشود. هر چه ضخامت لایه بیشتر باشد، مقاومت در برابر خوردگی و طول عمر محصول افزایش مییابد. استانداردهای مختلف، مانند ASTM A123 و EN ISO 1461، محدوده ضخامت مناسب برای گالوانیزه گرم را تعیین کردهاند.
روش گالوانیزه سرد
در روش گالوانیزه سرد (Electro-Galvanizing)، یک لایه نازک از روی با استفاده از فرآیند الکتروشیمیایی و جریان برق بر سطح فولاد یا آهن رسوب میکند. ضخامت این لایه معمولاً کمتر از گالوانیزه گرم است و بیشتر برای کاربردهایی که محیط خورنده شدید نیست یا سطح صیقلی و صاف مورد نیاز است، استفاده میشود. مزیت اصلی گالوانیزه سرد، امکان کنترل دقیق ضخامت لایه و ظاهر صاف و یکنواخت است، اما مقاومت آن در برابر خوردگی نسبت به گالوانیزه گرم کمتر است.
تشخیص و تفاوتهای بین گالوانیزه گرم و سرد
گالوانیزه گرم و سرد هر دو روشهای مؤثری برای افزایش مقاومت ورقهای فولادی در برابر خوردگی هستند. انتخاب بین این دو روش به نیاز و کاربرد خاص بستگی دارد. گالوانیزه گرم با ارائه مقاومت بالاتر و عمر طولانیتر، برای کاربردهایی که در معرض شرایط سخت و خورنده قرار دارند، مناسبتر است. از طرف دیگر، گالوانیزه سرد با هزینه کمتر و ظاهر یکنواخت، برای کاربردهایی که نیاز به پوشش نازکتر و یکنواختتر دارند، بیشتر استفاده میشود. همچنین، قیمت ورق گالوانیزه تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که میتواند بر تصمیمگیری نهایی تأثیر بگذارد. با درک دقیق تفاوتها و مزایای هر یک از این روشها، میتوان انتخاب بهتری برای استفاده از ورقهای گالوانیزه در پروژههای مختلف داشت.
اگر اطلاعات کافی درباره ورق گالوانیزه ندارید یا به دنبال آشنایی بیشتر با ویژگیها و کاربردهای آن هستید، مطلب ورق گالوانیزه چیست و کاربرد آن میتواند به شما کمک شایانی کند. در این مقاله، به بررسی جزئیات فنی، مزایا و روشهای استفاده از ورق گالوانیزه پرداخته شده است. مطالعه این محتوا به شما امکان میدهد تا با اطمینان بیشتری در پروژههای خود از این ماده مفید بهرهبرداری کنید. پیشنهاد میکنیم حتماً آن را مطالعه کنید.
فرآیند گالوانیزه گرم
گالوانیزه گرم (Hot-dip galvanizing) فرآیندی است که در آن ورقهای فولادی در داخل حمامی از روی مذاب غوطهور میشوند. این روش باعث میشود که یک لایه ضخیم و یکنواخت از روی بر سطح فولاد تشکیل شود. فرآیند گالوانیزه گرم شامل مراحل زیر است:- آمادهسازی سطح: ابتدا ورقهای فولادی تمیز شده و از هرگونه آلودگی، زنگزدگی و چربی پاک میشوند.
- غوطهوری در روی مذاب: ورقها در داخل حمام روی مذاب که دمای آن حدود 450 درجه سانتیگراد است، غوطهور میشوند.
- خنکسازی و بررسی: پس از خروج از حمام، ورقها خنک شده و کیفیت پوشش روی آنها بررسی میشود.
مزایای گالوانیزه گرم
- مقاومت بالا در برابر خوردگی: لایه ضخیم روی بر سطح فولاد، مقاومت بالایی در برابر عوامل خورنده مانند رطوبت و مواد شیمیایی ایجاد میکند.
- طول عمر بالا: به دلیل پوشش یکنواخت و ضخیم روی، ورقهای گالوانیزه گرم دارای عمر مفید طولانیتری هستند.
- حفاظت کامل: پوشش روی در گالوانیزه گرم به تمامی زوایا و نقاط ورق نفوذ کرده و حفاظت کاملتری ارائه میدهد.
معایب گالوانیزه گرم
- هزینه بالاتر: فرآیند گالوانیزه گرم به دلیل استفاده از حمام روی مذاب و نیاز به تجهیزات پیشرفتهتر، هزینه بیشتری نسبت به گالوانیزه سرد دارد.
- زمانبر بودن: انجام فرآیند گالوانیزه گرم نیازمند زمان بیشتری است.
- تغییرات در خواص مکانیکی: دمای بالای حمام روی ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در خواص مکانیکی فولاد شود.
فرآیند گالوانیزه سرد
گالوانیزه سرد (Electro-galvanizing) فرآیندی است که در آن پوشش روی از طریق الکترولیز بر سطح فولاد اعمال میشود. این روش شامل مراحل زیر است:- آمادهسازی سطح: ورقهای فولادی تمیز شده و از هرگونه آلودگی و چربی پاک میشوند.
- الکترولیز: ورقها به داخل حمام الکترولیت که حاوی یونهای روی است، وارد میشوند. با اعمال جریان الکتریکی، یونهای روی بر سطح فولاد رسوب میکنند.
- شستشو و خشککردن: پس از اعمال پوشش، ورقها شسته و خشک میشوند تا پوشش روی به خوبی بچسبد.
مزایای گالوانیزه سرد
- هزینه کمتر: فرآیند گالوانیزه سرد به دلیل عدم نیاز به حمام روی مذاب و تجهیزات پیچیدهتر، هزینه کمتری دارد.
- کنترل ضخامت پوشش: در گالوانیزه سرد، ضخامت پوشش روی قابل کنترلتر است و میتوان آن را بر اساس نیازهای خاص تنظیم کرد.
- حفظ خواص مکانیکی فولاد: دمای پایین فرآیند گالوانیزه سرد باعث حفظ خواص مکانیکی اولیه فولاد میشود.
معایب گالوانیزه سرد
- مقاومت کمتر در برابر خوردگی: پوشش روی در گالوانیزه سرد نازکتر است و ممکن است مقاومت کمتری در برابر خوردگی داشته باشد.
- عمر مفید کمتر: به دلیل ضخامت کمتر پوشش، عمر مفید ورقهای گالوانیزه سرد کمتر از ورقهای گالوانیزه گرم است.
- حفاظت ناقص: در برخی موارد، پوشش روی در گالوانیزه سرد به تمامی زوایا و نقاط ورق نفوذ نمیکند و حفاظت ناقصی را ارائه میدهد.
تفاوتهای گالوانیزه گرم و سرد
ضخامت پوشش یکی از اصلیترین تفاوتهای بین گالوانیزه گرم و سرد، ضخامت پوشش روی است. در گالوانیزه گرم، ضخامت پوشش به طور متوسط بین 50 تا 150 میکرون است، در حالی که در گالوانیزه سرد این ضخامت معمولاً بین 5 تا 30 میکرون میباشد. مقاومت در برابر خوردگی به دلیل ضخامت بیشتر پوشش در گالوانیزه گرم، این ورقها مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند و برای کاربردهایی که در معرض شرایط آب و هوایی سخت و مواد خورنده قرار دارند، مناسبتر هستند. ظاهر پوشش پوشش ایجاد شده در فرآیند گالوانیزه سرد به دلیل رسوب یکنواخت و کنترلشده، ظاهری صاف و یکنواخت دارد، در حالی که پوشش گالوانیزه گرم ممکن است دارای زبری و ناهمواریهای بیشتری باشد. هزینه و زمان فرآیند گالوانیزه سرد به دلیل فرآیند سادهتر و عدم نیاز به تجهیزات پیچیده، هزینه کمتری دارد و زمان کمتری برای انجام آن نیاز است. این در حالی است که گالوانیزه گرم به دلیل استفاده از حمام روی مذاب و نیاز به زمان بیشتر برای انجام فرآیند، هزینه بالاتری دارد.کاربردهای مختلف گالوانیزه
گالوانیزه گرم به دلیل مقاومت بالاتر در برابر خوردگی و عمر طولانیتر، ورقهای گالوانیزه گرم در کاربردهای زیر بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند:- سازههای فلزی: مانند پلها، برجها و ساختمانهای بلند.
- صنایع دریایی: کشتیها و تأسیسات ساحلی.
- خودروسازی: بخشهایی از خودرو که در معرض شرایط جوی قرار دارند.
گالوانیزه سرد
ورقهای گالوانیزه سرد به دلیل هزینه کمتر و ظاهر یکنواخت، بیشتر در کاربردهای زیر مورد استفاده قرار میگیرند:
- قطعات داخلی خودرو: که نیاز به مقاومت زیاد در برابر خوردگی ندارند.
- صنایع الکتریکی: قطعاتی که نیاز به پوشش یکنواخت و نازک دارند.
- محصولات خانگی: مانند لوازم خانگی و مبلمان فلزی.
لوله گالوانیزه گرم و سرد
لولههای فولادی گالوانیزه، به دو نوع گرم و سرد تقسیم میشوند:
-
لوله گالوانیزه گرم: در ساخت این لولهها، پس از تولید لوله فولادی، آنها در حمام روی مذاب غوطهور میشوند. این لولهها مقاومت بالا در برابر زنگزدگی دارند و برای استفاده در محیطهای مرطوب و صنعتی مناسب هستند.
-
لوله گالوانیزه سرد: این لولهها با روش الکتروشیمیایی پوشش داده میشوند و لایه روی نازکتری دارند. این نوع لوله بیشتر در مصارف داخلی، تاسیسات خانگی و مکانهایی که خوردگی شدید وجود ندارد، کاربرد دارد.
