ورق سیاه یکی از پرکاربرد ترین محصولات فولادی است که در صنایع مختلفی از جمله ساخت و ساز، خودروسازی و صنایع فلزی مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی ورق سیاه، این ورق کاربرد های گسترده ای دارد. در این مقاله به بررسی جامع خواص مکانیکی و شیمیایی و عوامل موثر بر قیمت ورق سیاه خواهیم پرداخت.
ورق سیاه یکی از پر کاربرد ترین ورق های فولادی است و تولید ورق سیاه طریق فرآیند نورد گرم انجام میشود میشود که در این روش ، فولاد در دمای بالا ذوب شده و سپس از میان غلتک های سنگین ( بین 50 تا 120 تن یا حتی بیشتر ) تا به ضخامت مد نظر مشتری برسد که در نهایت طی این فرآیند ورق نورد گرم تولید میشود . این فرآیند موجب این موضوع میشود که سطح ورق نسبتا زبر و مات شود برخلاف ورق های نورد سرد ( مانند ورق روغنی ) که سطحی صاف و براق دارند .
ورق سیاه در گرید های مختلفی مانند A36 , st52 , st37 , s235 تولید میشود که هر کدام ویژگی مکانیکی و خواص منحصر به فرد خودشان را دارند که در ادامه مقاله به بررسی هرکدام از انواع این ورق میپردازیم. از نظر کاربرد این نوع ورق در صنایع مختلف میتوان گفت که در صنعت ساختمان سازی ، صنایع خودرو سازی ، کشتی سازی ، تولید مخازن ، تجهیزات صنعتی و سازه های فلزی سنگین استفاده میشود . مقاومت بالا ، قابلیت جوشکاری و قیمت مناسب از جمله مزیت های قابل توجه ورق سیاه میباشد که موجب محبوبیت این ورق در صنایع مختلف شده است .
در این قسمت مقاله میپردازیم به انواع ورق سیاه و در ابتدا توضیح مختصر راجب انواع آن میدهیم سپس انواع آن را به صورت دقیق و با جزییات توضیح میدهیم . این نوع ورق به دلیل فرآیند تولید آن که از طریق نورد گرم انجام میشود در گرید های مختلف تولید و عرضه میشود که هرکدام ویژگی های مکانیکی و خواص خاص خودشان را دارند و همچنین هرکدام ، کاربرد خاص خودشان دارند . مهم ترین تفاوت بین انواع این نوع ورق در ترکیب شیمیایی ، میزان استحکام ، قابلیت جوشکاری ، انعطاف پذیری و مقاومت آن ورق در برابر ضربه و تنش های مکانیکی است . که در ادامه مقاله به تفاوت انواع ورق سیاه پرداخته ایم.بصورت کلی می توانیم ورق سیاه را به دو نوع کلی یا دو دسته اصلی تقسیم کرد : ورق سیاه معمولی که بیشتر در پروژه های ساختمانی و عمومی استفاده می شود و ورق سیاه صنعتی که در شرایط خاص تری مانند ساخت تجهیزات فشار قوی و صنایع سنگین کاربرد دارد . در ادامه انواع ورق سیاه را معرفی کرده و توضیح مختصری نیز از آنها خدمت شما ارائه خواهیم داد :
این نوع ورق بدلیل روش تولید آن ، خواص مکانیکی خاصی دارد که در این قسمت مقاله به بررسی آن میپردازیم . این خواص مکانیکی موجب میشود این ورق برای بسیاری از کاربرد های صنعتی و ساختمانی مناسب شود ، این خواص شامل استحکام کششی ، استحکام تسلیم ، سختی ، شکل پذیری ، چقرمگی و مقاومت به ضربه می باشد . در ادامه هر یک از این خواص مکانیکی را بطور کامل بررسی میکنیم .
استحکام کششی به حداکثر نیرویی گفته میشود که ورق قبل از گسیختگی می تواند تحمل کند ، این مقدار معمولا بر حسب مگاپاسگال ( MPa ) اندازه گیری می شود .این مورد از خواص مکانیکی برای ورق های معمولی مقداری حدودی بین 370 تا 510 مگاپاسکال است و برای ورق های صنعتی مقداری حدودی بین 490 تا 630 مگاپاسکال است
استحکام تسلیم نقطه ای است که در آن ، ورق تحت تنش ، تغییر شکل دائمی می دهد . اگر نیروی اعمال شده از استحکام تسلیم بیشتر شود ، ورق دیگر به شکل اولیه خود بر نمیگردد .این خاصیت برای ورق های معمولی و صنعتی به ترتیب 235 مگاپاسکال و مقداری بین 355 تا 420 مگاپاسکال میباشد
این خاصیت نشان دهنده مقاومت آن در برابر تغییر شکل ، فرسایش و خراشیدگی است که در ورق های معمولی ، سختی متوسط و ورق های صنعتی سختی بالا تعیین شده است .شکل پذیری ورق سیاهاز مهم ترین خواص ورق سیاه قابلیت خم کاری و کشش و نورد مجدد آن است که این ورق های معمولی دارای خاصیت شکل پذیری بسیار بالا و ورق های صنعتی انعطاف کمتری دارند .
درواقع چقرمگی یک فولاد نشان دهنده مقاومت آن در برابر ضربه و شکست ناگهانی است . این خاصیت در ورق های معمولی از مقدار بالایی برخوردار است ( چقرمگی بالایی دارند ) و در ورق های معمولی کمتر ( خاصیت چقرمگی پایینی دارند ) است .
ورق سیاه به دلیل پایه فولادی خود، عمدتاً از آهن (Fe) تشکیل شده است، اما عناصر آلیاژی و ناخالصی های موجود در ترکیب آن تأثیر مستقیمی بر خواص مکانیکی و عملکرد آن دارند. مهم ترین عناصر شیمیایی موجود در ورق سیاه شامل کربن (C)، منگنز (Mn)، فسفر (P)، گوگرد (S)، سیلیسیم (Si) و در برخی گرید های خاص کروم (Cr) و مولیبدن (Mo) است. مقدار کربن معمولاً بین ۰.۱۵٪ تا ۰.۳۵٪ متغیر است که تأثیر مستقیمی بر استحکام، سختی و قابلیت جوشکاری دارد؛ هرچه میزان کربن بیشتر باشد، استحکام افزایش پیدا می‌کند اما قابلیت جوشکاری و شکل پذیری کاهش می‌یابد. منگنز به عنوان یک عنصر تقویت کننده، باعث بهبود چقرمگی و مقاومت به ضربه می شود، در حالی که سیلیسیم به افزایش استحکام کمک می‌کند.
وجود فسفر و گوگرد در ورق سیاه معمولاً به عنوان ناخالصی شناخته می شود و میزان آنها باید کنترل شود، زیرا فسفر بیش از حد باعث شکنندگی و کاهش انعطاف پذیری شده و گوگرد می‌تواند منجر به کاهش مقاومت در برابر ترک های گرم در فرآیند جوشکاری شود. در ورق های خاص مانند ورق های ضد سایش و ورق های مقاوم به خوردگی، عناصر آلیاژی دیگری مانند کروم، مولیبدن و نیکل اضافه می‌شوند که موجب افزایش مقاومت در برابر سایش، خوردگی و دمای بالا میشود. ترکیب شیمیایی دقیق ورق سیاه بسته به استاندارد های تولید (مانند ST37، ST52، A36 یا A516) متغیر است و همین تفاوت های جزئی، کاربرد های متنوعی را برای این نوع ورق فولادی ایجاد می‌کند.
ورق سیاه به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد. برخی از مهم ترین کاربردهای ورق سیاه عبارتند از:
صنعت ساختمان: ساخت سازه های فلزی، ستون ها، تیرها، صفحات مشبک، پروفیل ها، نبشی ها، ناودانی ها و …
صنعت خودروسازی: ساخت بدنه خودرو، شاسی، قطعات خودرو و …
صنعت نفت و گاز: ساخت مخازن، لوله ها و تجهیزات صنعتی
صنعت کشاورزی: ساخت ماشین آلات کشاورزی و تجهیزات آبیاری
صنعت لوازم خانگی: ساخت بدنه یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و …
قیمت مناسب: ورق سیاه نسبت به سایر انواع ورق های فولادی، قیمت مناسب تری دارد.
در دسترس بودن: ورق سیاه به راحتی در بازار موجود است.
قابلیت جوشکاری و شکل دهی: ورق سیاه به راحتی جوشکاری و شکل دهی می شود.
استحکام بالا: ورق سیاه دارای استحکام بالایی است و در ساخت سازه های فلزی کاربرد دارد.
مقاومت کم در برابر خوردگی: ورق سیاه در برابر خوردگی مقاومت کمتری نسبت به ورق های گالوانیزه دارد.
نیاز به پوشش محافظ: برای افزایش مقاومت ورق سیاه در برابر خوردگی، باید از پوشش های محافظ مانند رنگ یا روکش گالوانیزه استفاده کرد.
ورق سیاه به عنوان یکی از پرکاربرد ترین محصولات فولادی، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. برای اطمینان از کیفیت، یکنواختی و ایمنی این محصول، استاندارد های مشخصی تدوین شده است. این استاندارد ها، مشخصات فنی ورق سیاه از جمله ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی، ابعاد و تلورانس ها را تعیین می کنند.
رعایت استاندارد ها، باعث می شود تا ورق سیاه تولیدی، دارای کیفیت مطلوب و قابل پیش بینی باشد و در کاربرد های مختلف، عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد.
برخی از مهم‌ترین استاندارد های ورق سیاه شامل استاندارد های ASTM، DIN و ISO می باشند که هر کدام مشخصات و الزامات خاص خود را دارند. با رعایت این استاندارد ها، می توان از عملکرد مناسب سازه ها و محصولاتی که با استفاده از ورق سیاه ساخته می شوند، اطمینان حاصل کرد.
پرکاربردترین محصول فولادی
ورق سیاه یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی است که به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، در صنایع مختلفی کاربرد دارد. انتخاب نوع ورق سیاه مناسب برای هر کاربرد، به عواملی مانند استحکام مورد نیاز، مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت شکل دهی و قیمت بستگی دارد. با توجه به مزایا و معایب ورق سیاه، می توان از آن به عنوان یک ماده اولیه مناسب در بسیاری از صنایع استفاده کرد.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نام*
ایمیل*
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
Δ
صفحه نخست
محصولات
تلگرام
اینستاگرام
