مرحله اول: انتخاب مواد اولیه (شمش فولادی)
تولید مفتول سیاه با استفاده از شمش فولادی آغاز می شود. این شمش ها معمولاً از جنس فولاد کم کربن (نرم) هستند و به شکل مکعب های مستطیلی یا گرد تولید می شوند. کیفیت شمش اولیه نقش بسیار مهمی در کیفیت نهایی مفتول دارد. بنابراین انتخاب شمش با ترکیب شیمیایی مناسب، یکی از اولین و مهم ترین مراحل است. ویژگی های مطلوب شمش:- درصد کربن پایین (برای نرمی بیشتر)
- خلوص بالا
- یکنواختی ساختاری
مرحله دوم: نورد گرم
در این مرحله، شمش های فولادی وارد کوره هایی با دمای بسیار بالا (حدود ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد) می شوند تا نرم و انعطاف پذیر شوند. سپس توسط غلتک های نورد تحت فشار بالا قرار می گیرند و به شکل میله های بلند نازک در می آیند که به آن ها "رودمیل" یا "مفتول صنعتی" گفته می شود. هدف نهایی نورد گرم:- کاهش ضخامت و افزایش طول شمش
- تولید میله های فولادی اولیه با قطر حدود ۵ تا ۱۰ میلی متر
مرحله سوم: اسیدشویی (Pickling)
پس از نورد گرم، سطح مفتول صنعتی دارای لایه ای از اکسیدها و آلودگی های سطحی است. برای پاک سازی این لایه ها، میله های فولادی وارد وان های مخصوصی حاوی اسید (معمولاً اسید سولفوریک یا کلریدریک) می شوند. مزایای اسیدشویی:- حذف زنگ زدگی و اکسید آهن
- آماده سازی سطح برای فرآیندهای بعدی
مرحله چهارم: کشش سرد (Cold Drawing)
در این مرحله، مفتول های اسیدشویی شده از داخل قالب های مخصوص (دای) عبور داده می شوند. این قالب ها به تدریج قطر مفتول را کاهش می دهند و در عین حال طول آن را افزایش می دهند. این فرآیند باعث افزایش مقاومت کششی و کاهش قطر مفتول می شود. کشش سرد چه کاری انجام می دهد؟- افزایش دقت ابعادی
- بالا بردن استحکام مکانیکی
- کاهش قطر مفتول (مثلاً از ۶ میلی متر به ۲ میلی متر)
مرحله پنجم: آنیل کردن (Annealing)
تا این مرحله، مفتول سخت و شکننده شده است. برای بازگرداندن خاصیت نرمی و انعطاف پذیری، مفتول را در کوره های مخصوص حرارت می دهند. این عملیات حرارتی آنیل کردن نام دارد و معمولاً در دمای حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ درجه سانتی گراد انجام می شود. نتیجه آنیل کردن:- کاهش تنش های داخلی
- نرم شدن مفتول
- قابل استفاده شدن برای خم کاری و بسته بندی
مرحله ششم: بسته بندی و کنترل کیفیت
پس از آنیل شدن، مفتول سیاه به شکل کلاف های منظم پیچیده می شود. هر کلاف ممکن است وزنی بین ۵۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم داشته باشد. پیش از ارسال به بازار، آزمایش هایی روی محصول انجام می شود تا از نظر قطر، نرمی، استحکام و یکنواختی سطح کنترل شود. کنترل کیفیت شامل:- تست کشش و سختی
- بررسی قطر با کولیس و میکرومتر
- تست انعطاف پذیری (خم کردن)
مشخصات فنی مفتول سیاه
قطر مفتول : ۱.۲ تا ۶ میلی متر مقاومت کششی : ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم بر میلی متر مربع رنگ سطح : خاکستری تیره تا سیاه نوع بسته بندی : کلاف (Coil)کاربردهای مفتول سیاه
مفتول سیاه به دلیل نرمی، انعطاف پذیری و قیمت مناسب در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد:- ساختمان سازی: به عنوان سیم آرماتوربندی برای بستن میلگردها
- بسته بندی صنعتی: برای بسته بندی محصولات فولادی، لوله ها، تیرآهن و غیره
- کشاورزی: در ساخت قفس، داربست گیاهان و فنس بندی ساده
- تولید محصولات فلزی: نظیر توری، سیم بندی، قلاب، فنر و قطعات فلزی سبک
- صنایع دستی و هنری: برای ساخت سازه های سیمی، آویزها و وسایل تزئینی
- کارگاه های تولیدی کوچک: به عنوان ماده اولیه ساخت انواع قلاب، قفسه، مفتول برنجی یا روکش دار
- حمل ونقل و لجستیک: برای بسته بندی پالت ها، محموله های سنگین و مهار بار










