فولاد، یکی از مهمترین آلیاژهاست که جایگاه ویژهای در صنایع مختلف دارد. طبق گفته کارشناسان 99 درصد آلیاژهای صنعتی بر پایه فولاد است که سهم زیادی از آنها در صنعت ساختمانسازی استفاده میشوند. از جنبههای مختلفی میتوان فولادها و آلیاژهای آن را تقسیمبندی کرد. «مؤسسه آهن و فولاد آمریکا» فولادها را به چهار دسته کربنی، آلیاژی، ضدزنگ و ابزاری تقسیمبندی میکند.
این فولادها بهترین گزینه برای استفاده در صنایعی مانند خودروسازی، کشتیسازی، معادن و همچنین، ساختمانسازی هستند. خواص فیزیکی و مکانیکی مناسب، سهولت در جوشکاری و برشکاری، هزینه کم شکلدهی و قیمت بهصرفه از مهمترین دلایل این امر به شمار میرود. در این مقاله قصد داریم به بررسی، تفاوت و ویژگیهای پرکاربردترین فولادهای ساختمانی یعنی فولاد st37 و st52 بپردازیم.
برای شناخت فولادها، عناصر تشکیلدهنده، استحکام و سایر خواص آنها، از «اعداد و حروف» استفاده میشود. حروف شناسایی برای فولادهای ساختمانی معمولی st میباشد که پس از آنها عددی نوشته شدهاست که با ضرب کردن آن در 9.81 مقدار حداقل استحکام کشش فولاد بر حسب نیوتن بر میلیمتر مربع به دست میآید. پس از عدد مربوط به استحکام، خط تیره قرار میگیرد و بعد، درجه کیفیت فولاد به وسیله اعداد 1 تا 3 معرفی میشود:
– درجه 1: برای کارهای معمولی که نوشته نمیشود؛– درجه 2: برای کارهای مهم؛– درجه 3: فولادی که آرام ریختهگری شدهاست و درجه خلوص بالا و خواص جوشکاری خوبی دارد.
از مهمترین و مرسومترین فولادها در بازار آهن میتوان به st37 و st52 اشاره کرد که تفاوت آن با توجه به نحوه کاربرد و استفاده آنها برای صنعتکاران حائز اهمیت است.
st37 فولاد مشهور و پرکاربردی است که در دسته فولاد ساختمانی (فولاد نرمه) و زیرمجموعه فولادهای غیرآلیاژی قرار میگیرد. این ورق به دلیل برخورداری از استحکام زیاد و جوشپذیری مناسب، در صنایع ساختمانسازی و ساخت مقاطع فولادی مانند تیرآهن، نبشی، ناودانی و… کاربرد بسیاری دارد. همانطور که از فرمول آن مشخص است، حداقل استحکام کششی این ورق تقریبا 370 مگاپاسکال میباشد.
وزن پایین، قابلیت جوشپذیری عالی، انعطاف پذیری زیاد، استحکام کششی بالا و نیز قیمت مناسب از مزایای ورق st37است. در مقابل، مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون پایین از معایب آن به شمار میرود. به همین دلیل، آن را با رنگآمیزی یا روش گالوانیزاسیون پوشش میدهند. بدین ترتیب، میتوان این ورق را به انواع پوششدار آن تبدیل کرد.
ورق st52 نوعی ورق سیاه فولادی کمکربن است که معمولا در مصارفی که به استحکام زیادی نیاز دارد، مورد استفاده قرار میگیرد. این ورق تحت عنوان فولادهای پرمقاومت کمآلیاژ شناخته میشود. با افزودن مقادیر ناچیزی عناصر آلیاژی نظیر مس، نیکل و منگنز به فولادهای کربندار تبدیل میگردد و مقاومت آن افزوده میشود. این فولادها به دلیل سهولت در جوشکاری، استفاده بیشماری در صنعت دارند.
استحکام این ورق تقریبا معادل 520 مگاپاسکال است و قابلیت جوشکاری به تمامی مقاطع فولاد کمکربن را دارد. برخی از ورقهای st52 به حالت نرماله هستند. این ویژگی طی عملیات حرارتی به منظور بهبود خواص مکانیکی فولاد مانند استحکام، سختی و انعطافپذیری انجام میشود.
مجموعه خواص مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی این دو آلیاژ موجب شدهاست به گزینه محبوب و مورد اطمینان برای اکثر صنایع تبدیل شود. مهمترین خاصیت این دو آلیاژ، استحکام مکانیکی و شکلپذیری و انعطافپذیری به صورت همزمان و در سطحی مطلوب است. برای آگاهی از این خواص به بررسی آنها میپردازیم:
تفاوت فولاد st37 با st52 به ترکیب شیمیایی آنها برمیگردد که موجب تفاوت فیزیکی و مکانیکی به لحاظ استحکام، شکلپذیری، وزن و خاصیت جوشپذیری آنها میشود. به همین جهت، کاربرد آنها نیز تغییر خواهد کرد. عمده استفاده آلیاژ st37 چه به صورت ورق و چه به صورت دیگر پروفیلها در ساختمانسازی میباشد. st52 نیز بهطور عمده کاربرد صنعتی دارد. اگرچه در ایران عمدتا از ورقهای ساختهشده از آلیاژ st37 در ساختمانسازی استفاده میشود، استفاده از پلیتهای ساختهشده از آلیاژ st52 باعث سبکسازی سازه و مقاومت بهتر و بیشتر آن در برابر نیروهای لرزهای خواهد شد.
فولاد st37 و فولاد st52 به دلیل تفاوتهایی که با هم دارند، به لحاظ فیزیکی و مکانیکی نیز متفاوت هستند. دلیل تفاوتشان به لحاظ شیمیایی، مقدار محتوای عنصر کربن (C) است. این تمایزات در سیستم استحکام، شکلپذیری، وزن و خاصیت جوشپذیری تاثیرگذار است.
در ترکیبات آلیاژی ورق st37 کربن کمتری وجود دارد. به فولاد st37 «فولاد نرمه» هم میگویند. علت این نامگذاری، میزان پایین کربنی است که در آن وجود دارد. به طور کلی، فولاد کمکربن به گریدی از آلیاژ فولاد گفته میشود که درصد کربن موجود در آن کمتر از 0.15 درصد باشد.
ورق سیاه st52 نیز استفاده بسیاری در ساختوساز و صنعتهای مختلف دارد. این فولاد نیز از خاصیت جوشپذیری زیادی برخوردار است. با توجه به مقدار متفاوت عناصری که در ترکیبات شیمیایی این دو آلیاژ فولادی وجود دارد، هرکدام نقش منحصربه فردی دارند.
کربن (C) عامل اصلی تفاوت فولاد st37 با st52 است و نقش اصلی را در آلیاژهای فولادی و عملکرد مکانیکی آنها ایفا میکند. افزایش این عنصر، تردی و شکنندگی را به همراه دارد. بنابراین، باعث کاهش شکلپذیری میشود. از طرف دیگر، خاصیت جوشپذیری (جوشکاری) را نیز کاهش میدهد؛ اما در مقابل، به افزایش تنش تسلیم کمک میکند.
با توجه به اینکه آلیاژ st37 و st52 هردو از جنس فولاد هستند، در واقع دو گرید مختلف از آلیاژ فولاد محسوب میشوند. مصارف این دو گرید بیشتر در ساخت میلگرد آجدار و میلگرد ساده، ورق سیاه، نبشی و انواع لوله است. دو عددی که در کنار حرف St نوشته میشود، نشاندهنده میزان تنش نهایی آن آلیاژ است. به این صورت که تنش نهایی فولاد st37 برابر با 3700 و تنش نهایی فولاد st52 برابر با 5200 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است.
تنش تسلیم فولاد st37 و st52 به ترتیب 2400 و 3600 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. بر همین اساس، مقاومت کششی st52 نیز بیشتر از st37 است. سختی پلیت st52 بیشتر از ورق st37 است. همچنین st37 خاصیت جوشپذیری (جوشکاری) بسیار بهتری از st52 دارد. انعطافپذیری و شکلپذیری پلیتهای گرید 37 بسیار بهتر و بیشتر از گرید 52 است. تنش تسلیم ورق فولادی گرید 52 بیشتر از فولاد گرید 37 است.
با اطلاعات بهدستآمده از ورقهای st37 و st52 اکنون میتوانیم انتخاب بهتری برای کاربرد مورد نظرمان داشتهباشیم. با توجه به اینکه میدانیم هر دو ورق از پرکاربردترین و پرمصرفترین فولادها در صنعت و ساختوساز هستند. بهتر است این را هم بدانیم که بهطورکلی، فولادهای فریتی رفتار خود را با نوسان دما تغییر میدهند. در دماهای پایینتر شکنندهتر و در دماهای بالاتر کمی انعطافپذیرتر میشوند.
این مشخصه رفتاری در برخی شرایط باید در نظر گرفتهشود. به عنوان مثال، مقاطع فولادی استفادهشده در سازههایی که در زمستان در معرض دمای 20- درجه سانتیگراد قرار میگیرند، ممکن است حتی در اثر نیروهای نه چندان زیاد، دچار شکست شوند. بنابراین، شما باید مقطع فولادی با درجه مناسب انتخاب کنید که مقاومت زیادی در برابر ضربه داشتهباشد و در شرایط آبوهوایی خاص مقاوم و مناسب باشد.
فولادهای ST37 و ST52 تحت استانداردهای DIN 17100 و EN 10025 تعریف شدهاند. استاندارد DIN 17100 مشخصات فنی برای فولادهای کربنی ساختمانی مانند ST37 و ST52 را شامل میشود. در حالی که استاندارد EN 10025 نیز مشخصات مکانیکی و شیمیایی این فولادها را برای کاربردهای ساختمانی تعیین میکند. این استانداردها به تولیدکنندگان و مهندسان کمک میکنند از کیفیت و ویژگیهای این فولادها اطمینان حاصل کنند.
فولاد حامیران؛ مرجع تامین فولادهای ST37 و ST52 با کیفیت بالا
در نهایت، فولادهای ST37 و ST52 با توجه به ویژگیهای خاص خود، در صنایع مختلفی همچون ساختمانسازی، ساخت ماشینآلات و صنایع سنگین مورد استفاده قرار میگیرند. هریک از این دو نوع فولاد به دلیل ترکیبات و استحکامهای متفاوت، جایگاه ویژهای در پروژههای صنعتی دارند. انتخاب تامینکنندهای معتبر مانند «فولاد حامیران» میتواند دسترسی به محصولاتی با کیفیت و استانداردهای جهانی را برای مشتریان تضمین کند. فولاد حامیران با بهرهمندی از تجربه و تخصص آماده است بهترین فولادهای ST37 و ST52 را با قیمتی مناسب و همراه با مشاوره تخصصی در اختیار مشتریان خود قرار دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره میتوانید با کارشناسان فولاد حامیران تماس بگیرید.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
نام*
ایمیل*
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
Δ
صفحه نخست
محصولات
تلگرام
اینستاگرام