گازهای محافظ در جوشکاری چیست

یکی از عوامل تاثیر گذار در کیفیت جوشکاری نوع گاز محافظ مورد استفاده در جوشکاری میباشد. در ادامه درباره گازهای محافظ در جوشکاری بیشتر میخوانیم.

آشنایی با گازهای محافظ در جوشکاری 

گازهای محافظ جوشکاری در کیفیت نقش بسزائی دارد. مهارت جوشکارو اپراتور جوشکاری ، نوع فلز پر کننده جوش و تجهیزات مورد استفاده  اپراتور تأثیرمستقیم در کیفیت جوش  دارند. انتخاب گاز محافظ جوشکاری مناسب می تواند دردست یافتن به نتیجه مثبت جوشکاری و دست یابی به کیفیت مطلوب تاثیرگذار باشد.

 

عنوان گازهای محافظ جوشکاری شامل  گازهای بی اثر (خنثی ) و یا نیمه بی اثر (فعال) هستند. و نقش آنها عبارتند از اینکه محل جوش را از وجود گازهای محیطی مانند هیدروژن و نیتروژن محافظت نموده  تا جوشی بی عیب و درست داشته باشیم .  ازدیگر اثراتی  که گازهای محافظ دارند اینکه از  ایجاد تخلل و ترک در محل جوش جلوگیری میکنند و نقش انتقال صحیح فلز پرکننده را به محل جوش انجام میدهند.

 

 

انواع گازهای محافظ جوشکاری

دی اکسید کربن، هلیوم، اکسیژن، آرگون، نیتروژن و هیدروژن از گازهای محافظ جوشکاری میباشند.

(هلیوم و آرگون جزو گازهای بی اثر جوشکاری) و (اکسیژن، هیدروژن، نیتروژن و دی اکسید کربن) جزو گازهای فعال هستند.

گاز هلیوم  :
از این گاز برای جوشکاری فلزات غیر آهنی استفاده می شود. این گازبا ایجاد  یک قوس داغ موجب افزایش سرعت جوشکاری گردیده و در زمان صرفه جویی میکند. جزو گران ترین گازهای محافظ جوشکاری محسوب میگردند ،  استفاده از این گاز هزینه بالایی دارد و به دلیل سبک بودن سرعت جوش را بالا میبرد.

گاز آرگون :

این گاز بصورت 100% در جوشکاری آلومینیوم، منیزیم یا تیتانیوم مورد استفاده دارد که به آن جوشکاری آرگون  گفته میشود، از مزایای استفاده  ازاین گاز بوجود آوردن قوس پایدارو کیفیت جوش خوب میباشد. از مزایای استفاده ازگاز  آرگون پاشش کم  و تمیزی سطح جوش میباشد.

گاز اکسیژن :

ترکیب گاز اکسیژن  با گازهای دیگر موجب استحکام و مقاومت زیادی  در قوس جوشکاری میگردد. باید توجه داشت که افزایش بیش از حد اکسیژن موجب شکنندگی و شکست محل جوش میگردد.  زیرا اکسیژن  باعث اکسیداسیون فلز جوش گردیده لذا در جوشکاری آلومینیوم، مس، منیزیم و یا فلزات دیگر نباید از اکسیژن استفاده کرد.

گاز هیدروژن :
اثرات و عملکرد این گاز  مشابه با گاز هلیوم میباشد  با این تفاوت که اثرات هیدروژن بسیار قوی تر از هلیوم است . از هیدروژن بیشتر به شکل مخلوط و ترکیب استفاده می شود. افزایش سرعت جوش و عمق نفوذ از مزایای استفاده از این گاز میباشد . از این گاز میتوان در جوشکاری فولادهای  ضد زنگ که به اکسیژن حساس می باشند استفاده نمود ، جوشکاری با این گاز موجب بدست آمدن سطح جوش تمیز میگردد .

گاز نیتروژن :

گاز محافظ نیتروژن باعث  پایداری بیشتر قوس و افزایش نفوذ جوش می شود. از ترکیب نیتروژن با سایر گازهای محافظ برای جوشکاری مس و فولادهای پر آلیاژ استفاده می شود.

گاز دی اکسید کربن :

گاز  CO2 از گازهای فعال میباشد . یکی از کم هزینه ترین  و پرکاربردترین گازها به شمار می رود این گاز  تنها گازی است که می توان بدون اضافه کردن گاز بی اثر از آن استفاده کرد.این گاز  نفوذ بسیار  عمیق و وسیعی در محل جوش دارد و برای جوشکاری قطعات ضخیم  بسیار ایده آل است.پاشش زیاد و پایداری قوس  کم و تمیز نبودن اطراف محل جوش از معایب استفاده از این گاز میباشد.

 

 

گازهای MIX  جوشکاری 

• ترکیب گاز دی اکسید کربن و آرگون: ترکیبی از75% تا 95% آرگون و 5% تا 25% دی اکسید کربن یکی از گازهای مخلوط پرکاربرد است. از این ترکیب  در زمان جوشکاری فولادهای کربنی استفاده میشود . افزایش  میزان دی اکسید کربن در این ترکیب  مقاومت و شکل پذیری را  افزایش میدهد.

• ترکیب گاز آرگون و هلیوم : ترکیبی از 25% تا 75% هلیوم و 75% تا 25% گاز آرگون میتواند موجب تغییر میزان نفوذ جوش، سرعت و حرکت و مشخصات جوشها گردد.
• مخلوط گازهای آرگون، هلیوم و دی اکسید کربن: در زمان جوشکاری فولادهای ضد زنگ از مخلوط سه گاز هلیوم، CO₂ و آرگون استفاده می شود.
• ترکیب آرگون و اکسیژن: این ترکیب گازی بیشتر برای جوشکاری کربن و فولادهای کم آلیاژ و ضد زنگ کاربرد دارد.
• ترکیب هیدروژن، آرگون و دی اکسید کربن : ( ترکیب CO₂، آرگون و هیدروژن ) موجب باریک تر شدن قوس و بالا رفتن دمای قوس خواهد شد. همین امر باعث  می شود تا نفوذ جوش بیشتر و بهتر شود.

تذکر : هنگام انتخاب نوع گاز جوشکاری حتما میبایست به خواص جوشکاری مورد نظر توجه نمود . درنظر گرفتن هزینه گاز محافظ با توجه به نوع جوش مورد نظر نیز بسیار مهم میباشد.