آلیاژهای حافظه دار ، دسته ای از مواد شگفت انگیز هستند که به دلیل قابلیت بازگشت به شکل اولیه خود پس از تغییر شکل تحت محرک های خاص، شناخته می شوند. این خاصیت منحصر به فرد، کاربرد های بسیار متنوعی را برای آنها در زمینه های مختلف ایجاد کرده است.کاربرد های آلیاژ های حافظه دار بسیار گسترده است و از صنایع پزشکی تا هوافضا را در بر میگیرد. با وجود مزایای فراوان، قیمت فولاد حافظه دار نسبت به فولاد های معمولی مانند فولاد فنر، بسیار بالاتر است. این اختلاف قیمت به دلیل پیچیدگی فرآیند تولید، مواد اولیه خاص و تحقیق و توسعه گسترده در این زمینه است.
همانطور که در بخش های قبلی اشاره شد، آلیاژهای حافظه دار بر اساس نوع عناصر تشکیل دهنده و خواصشان به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. در ادامه به برخی از رایج ترین انواع این آلیاژها می پردازیم:
معروف ترین و پرکاربردترین نوع آلیاژ حافظه دار، با نام تجاری نایتینول (Nitinol) شناخته می شود.
دارای خواص عالی مانند حافظه شکل، سوپرالاستیک، بی اثر بودن مغناطیسی، سازگاری زیستی و طول عمر بالا است.
کاربرد های گسترده ای در پزشکی، هوافضا، رباتیک، لوازم خانگی و صنایع مختلف دارد.
ارزان تر از نایتینول، اما با دمای عملکرد پایین تر.
شکل پذیری و قابلیت ماشینکاری بالایی دارند.
در ساخت ترموستات، شیرهای هیدرولیکی و برخی قطعات خودرو استفاده می شوند.
شکل پذیری و قابلیت ماشینکاری بسیار بالا.
ارزان تر از سایر انواع آلیاژهای حافظه دار.
در ساخت حسگرها، محرک ها و برخی قطعات الکترونیکی استفاده می شوند.
دارای دمای عملکرد پایین تر نسبت به نایتینول، اما با قابلیت فعال شدن توسط میدان مغناطیسی.
در ساخت میکروسیستم های MEMS و حسگرهای مغناطیسی استفاده می شوند.
بسیار مقاوم در برابر خوردگی و با دمای عملکرد بالا.
در کاربردهای پزشکی و دندانپزشکی، مانند ایمپلنت ها و ارتودنسی، استفاده می شوند.
دارای حافظه شکل دوطرفه، به این معنی که می توانند بین دو شکل مختلف حافظه داشته باشند.
در ساخت دستگاه های محرک و ربات های نرم استفاده می شوند.
نکته: علاوه بر این موارد، انواع دیگری از آلیاژهای حافظه دار نیز با ترکیب عناصر مختلف و با خواص و کاربردهای خاص خود وجود دارند.
انتخاب نوع آلیاژ حافظه دار مناسب برای یک کاربرد خاص به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
نتیجه گیری
آلیاژهای حافظه دار دسته ای جذاب از مواد با خواص منحصر به فرد هستند که امکانات جدیدی را در صنایع مختلف باز کرده اند. توانایی آنها برای بازیابی شکل اصلی خود پس از تغییر شکل تحت محرک های خاص، آنها را در کاربرد های مختلف از دستگاه های زیست پزشکی گرفته تا اجزای هوافضا ضروری کرده است.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
نام*
ایمیل*
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
Δ
صفحه نخست
محصولات
تلگرام
اینستاگرام