آشنایی با سقف کوبیاکس
سقف کوبیاکس یا دال عرشه حبابی، یکی از فناوری‌های نوین در صنعت ساختمان است که با استفاده از دال‌های بتنی توخالی و گوی‌های پلاستیکی، امکان کاهش وزن سازه و مصرف بتن را فراهم می‌آورد. این روش به سرعت در ساخت‌وسازهای مدرن جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است و به دلیل مزایای متعددی مانند کاهش وزن، افزایش دهانه‌ها، کاهش هزینه‌های اجرایی و صرفه‌جویی در مصرف بتن، مورد استقبال بسیاری از مهندسان سازه قرار گرفته است. یکی از عوامل مؤثر بر هزینه‌های اجرایی سقف کوبیاکس، تغییرات قیمت میلگرد است. میلگرد به عنوان یکی از اجزای اصلی در ساخت این نوع سقف، نقشی حیاتی در تعیین هزینه نهایی دارد.
اجزای اصلی سقف کوبیاکس
-
- گوی‌های پلاستیکی (قالب‌های توخالی): این گوی‌ها، که در انواع تخت و کروی تولید می‌شوند، بخش مهمی از سقف کوبیاکس را تشکیل می‌دهند و فضای خالی مابین میلگرد ها را پرکرده و باعث کاهش وزن سقف می‌شود.
- میلگردهای فولادی: شبکه میلگردهای فولادی در دو لایه بالا و پایین قرار می‌گیرند تا نقش آرماتور سقف را ایفا کنند. این میلگردها، مقاومت کششی و خمشی لازم را در برابر بارهای مختلف به سقف می‌بخشند.
- نگهدارنده‌های فولادی: این قطعات برای ثابت نگه‌داشتن گوی‌های پلاستیکی در جای خود استفاده می‌شوند و به یکپارچگی سازه کمک می‌کنند.
- بتن: بتن به عنوان عنصر اصلی در سقف کوبیاکس استفاده می‌شود و علاوه بر تأمین استحکام لازم، فضایی یکپارچه و مقاوم برای تحمل بارهای وارد بر سقف فراهم می‌کند.
- اسپیسرها: اسپیسرها برای حفظ فاصله یکنواخت و استاندارد بین میلگردها و گوی‌های پلاستیکی استفاده می‌شوند تا در حین بتن‌ریزی، چیدمان دقیق شبکه میلگردها حفظ شود.
مزایای سقف کوبیاکس
-
- کاهش وزن سازه: یکی از مهم‌ترین مزایای سقف کوبیاکس، کاهش وزن تا حدود ۳۵ درصد نسبت به سقف‌های تیرچه بلوکی سنتی است. این کاهش وزن، بار مرده بر سازه را کاهش داده و در نتیجه، نیاز به مصالح سازه‌ای سنگین‌تر را کاهش می‌دهد.
- افزایش دهانه‌های قابل اجرا: سقف کوبیاکس به دلیل ویژگی‌های خاص خود، امکان اجرای دهانه‌های بلندتر بدون نیاز به تیرهای اضافی را فراهم می‌کند. این ویژگی می‌تواند در پروژه‌هایی که به فضای بزرگ و بدون ستون نیاز دارند، بسیار مفید باشد.
- کاهش مصرف بتن: با وجود گوی‌های پلاستیکی که فضای خالی را تشکیل می‌دهند، میزان بتن مورد نیاز برای ساخت سقف کوبیاکس به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این موضوع علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به حفظ منابع طبیعی نیز کمک می‌کند.
- مقاومت لرزه‌ای بالا: ساختار دوطرفه دال در سقف کوبیاکس باعث می‌شود که این نوع سقف در برابر نیروهای زلزله مقاوم‌تر از سقف‌های سنتی عمل کند. این ویژگی به ویژه در مناطق زلزله‌خیز بسیار حائز اهمیت است.
- کاهش صدا و ارتعاش: گوی‌های پلاستیکی به دلیل خاصیت جذب صدا، به کاهش انتقال صدا از طبقات کمک می‌کنند. همچنین، به دلیل یکپارچگی ساختار سقف، ارتعاشات کمتری در مقایسه با سقف‌های سنتی تجربه می‌شود.
معایب سقف کوبیاکس
- هزینه اولیه بالا: استفاده از قالب‌های پلاستیکی و نیاز به نیروی کار ماهر باعث می‌شود که هزینه اولیه اجرای سقف کوبیاکس نسبت به سایر سیستم‌ها بالاتر باشد.
- نیاز به نیروی کار ماهر: اجرای سقف کوبیاکس به نیروی کار ماهر و باتجربه نیاز دارد. عدم اجرای صحیح این سیستم می‌تواند به مشکلات فنی جدی منجر شود.
- محدودیت در ضخامت دال: سقف کوبیاکس از نظر ضخامت دارای محدودیت‌هایی است که ممکن است در پروژه‌هایی با نیاز به دال‌های ضخیم‌تر قابل اجرا نباشد.
- آسیب‌پذیری گوی‌های پلاستیکی: در حین حمل‌ونقل و نصب، گوی‌های پلاستیکی ممکن است آسیب ببینند که این موضوع می‌تواند در کیفیت نهایی سقف تأثیرگذار باشد.
کاربرد سقف کوبیاکس
سقف کوبیاکس در ساختمان‌های مختلفی از جمله مسکونی، اداری، تجاری، صنعتی و فضاهای عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سقف به دلیل مقاومت بالا در برابر نیروهای زلزله و امکان ایجاد دهانه‌های بزرگ، در پروژه‌هایی مانند سالن‌های ورزشی، کارخانه‌ها، ایستگاه‌های اتوبوس و سالن‌های نمایشگاهی کاربرد فراوانی دارد.
نقش میلگرد در سقف کوبیاکس
میلگرد به عنوان یکی از اجزای اصلی در سقف کوبیاکس، مقاومت کششی و خمشی سقف را بهبود می‌بخشد و استحکام کلی سازه را افزایش می‌دهد. همچنین، میلگرد باعث افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای جانبی نظیر باد و زلزله می‌شود و انعطاف‌پذیری سازه را در برابر لرزش‌های ناشی از زلزله تضمین می‌کند.مقایسه سقف وافل و سقف کوبیاکس
- هزینه و نصب: سقف وافل هزینه‌های کمتری دارد و اجرای آن ساده‌تر است، در حالی که سقف کوبیاکس به دلیل پیچیدگی‌های بیشتر، هزینه نصب و ساخت بالاتری دارد.
- وزن و بار مرده: سقف کوبیاکس به دلیل استفاده از بتن و گوی‌های پلاستیکی، نسبت به سقف وافل وزن کمتری دارد و بار مرده کمتری نسبت به سقف وافل ایجاد می‌کند.
- سرعت اجرا: سقف وافل به دلیل ساده بودن نصب، سرعت اجرای بالاتری دارد. اما سقف کوبیاکس نیاز به زمان بیشتری برای نصب و چیدمان دقیق اجزا دارد.
- عایق صوتی و حرارتی: سقف کوبیاکس با استفاده از گوی‌های توخالی، عملکرد بهتری در زمینه عایق صوتی و حرارتی نسبت به سقف وافل دارد.
نقش بتن در سقف کوبیاکس
بتن در سقف کوبیاکس به عنوان اصلی‌ترین عنصر سازه‌ای عمل می‌کند. بتن با پر کردن فضاهای خالی بین گوی‌های پلاستیکی، استحکام لازم را برای تحمل بارهای وارد بر سقف فراهم می‌کند و در ترکیب با میلگرد، ساختاری مقاوم و انعطاف‌پذیر ایجاد می‌کند. علاوه بر این، بتن به دلیل خواص عایق صوتی و حرارتی خود، عملکرد بهینه‌ای را در سازه‌های کوبیاکس به نمایش می‌گذارد.نحوه اجرای سقف کوبیاکس
اجرای سقف کوبیاکس شامل مراحل زیر است:- قالب‌بندی اولیه: ابتدا قالب‌بندی برای کف سقف انجام می‌شود.
- آرماتوربندی کف: سپس آرماتورهای فولادی در لایه کف قرار می‌گیرند.
- چیدمان گوی‌ها: گوی‌های پلاستیکی بر روی آرماتورهای کف قرار می‌گیرند.
- آرماتوربندی بالایی: بعد از چیدمان گوی‌ها، آرماتورهای بالایی نصب می‌شود.
- بتن‌ریزی: در نهایت، بتن بر روی تمام سطح سقف ریخته می‌شود.
