جوشکاری ترمیت
جوشکاری ترمیت به عنوان یک روش جوشکاری ذوبی، با کمک فلز مذاب، اتصالی پایدار بین قطعات فلزی برقرار میکند. در این فرآیند، فلزات به وسیله مواد شیمیایی به دمای ذوب میرسند و از مذاب حاصل برای جوش دادن قطعات استفاده میشود. به دلیل استحکام و مقاومت بالای آن، این روش در پروژههای کلان نظیر ساخت و تعمیر خطوط ریلی و صنایع فلزی سنگین به کار میرود.
روش کار جوشکاری ترمیت
جوشکاری ترمیت با استفاده از قالبهای مخصوص انجام میشود که اطراف محل جوش قرار میگیرند. مواد مذاب، که از ترکیب پودرهای فلزی تهیه شدهاند، در قالب ریخته میشوند و پس از سرد شدن، قطعات فلزی به یکدیگر جوش میخورند. این فرآیند به ایجاد اتصالاتی میانجامد که در برابر وزنهای سنگین و ضربات مقاوم هستند. به علاوه، قیمت الکترود مورد استفاده در این فرآیند میتواند بر هزینه کلی جوشکاری تأثیرگذار باشد، چرا که الکترودها اجزای مهمی در تولید حرارت و ذوب فلزات به شمار میروند. انتخاب الکترودهای با کیفیت و قیمت مناسب به بهرهوری اقتصادی پروژهها کمک میکند.کاربرد های جوشکاری ترمیت
جوشکاری ترمیت به دلیل ویژگیهای خاص خود در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. برخی از مهمترین این کاربردها عبارتند از:- تعمیر و ساخت ریلهای قطار: جوشکاری ترمیت به عنوان یکی از روشهای اصلی جوش دادن ریلهای قطار، به دلیل مقاومت و استحکام بالا، در خطوط حمل و نقل ریلی بسیار مؤثر است.
- اتصال قطعات ضخیم فلزی: در مواردی که نیاز به اتصال لب به لب قطعات فلزی بزرگ و سنگین وجود دارد، جوشکاری ترمیت به دلیل توانایی در ایجاد اتصالات قوی و پایدار، کاربردی است.
- جوش میلگردهای تقویتکننده بتن: در سازههای بتنی، این روش برای اتصال میلگردهای تقویتکننده به کار میرود.
- جوش قطعات ریختهگری سنگین: در صنایعی که با قطعات ریختهگری بزرگ سروکار دارند، جوشکاری ترمیت گزینهای مناسب به شمار میآید.
- تعمیر شاسی اتومبیلها: در مواقعی که شاسی اتومبیلها دچار شکستگی میشود، این روش برای جوشکاری و ترمیم استفاده میشود.
انواع ترمیت
جوشکاری ترمیت از مواد و ترکیبات مختلفی بهره میگیرد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:- ترمیت معمولی: ترکیبی از پودر اکسید آهن و آلومینیوم که برای جوشهای عمومی فلزات استفاده میشود.
- ترمیت چدن: شامل ترکیبی از فولاد سیلیسیوم و فولاد کم کربن است که برای جوشکاری قطعات چدنی کاربرد دارد.
- فولاد کم کربن: این نوع ترمیت شامل پودرهای فولادی با کربن کم به همراه مواد ترمیت معمولی است و برای جوشکاریهای حساستر به کار میرود.
- روش مستقیم با مذاب فلز: در این روش، از فلزات مذاب برای ایجاد اتصال بین دو قطعه استفاده میشود. مواد مذاب در قالب ریخته میشوند و پس از سرد شدن، جوش انجام میشود.
- روش آهنگری: در این روش، دو قطعه فلزی به دمای بالا رسانده میشوند و پس از حرارتدهی کافی، با استفاده از فرآیند آهنگری به هم جوش میخورند.
مراحل جوشکاری ترمیت
انجام جوشکاری ترمیت به دقت و توجه ویژهای نیاز دارد:- آمادهسازی قطعات: پیش از شروع، باید فلزات از هرگونه زنگزدگی و آلودگی پاک شوند.
- آمادهسازی قالبها: قالبهای مخصوص جوشکاری باید آماده یا ساخته شوند تا محل جوش را پوشش دهند.
- ایجاد فاصله مناسب: برای ایجاد یک جوش دقیق، فاصله مناسبی بین قطعات باید ایجاد شود.
- قرار دادن مواد ترمیت: مواد ترمیت در محفظه احتراق قرار میگیرند و برای جرقهزنی آماده میشوند.
- احتراق مواد ترمیت: با روشن شدن چاشنی، مواد ترمیت به دمای بالا رسیده و فرآیند جوش آغاز میشود.
- سرد شدن و باز کردن قالب: پس از اتمام جوش، باید قالبها سرد شده و سپس باز شوند.
موارد ایمنی جوشکاری ترمیت
جوشکاری ترمیت به دلیل دماهای بالا، نیازمند رعایت نکات ایمنی خاصی است:- استفاده از دستکشهای مقاوم در برابر حرارت و کلاههای محافظ الزامی است.
- استفاده از عینک محافظ جوشکاری برای جلوگیری از آسیب به چشم ضروری است.
- پوشیدن لباسهای کار مناسب برای جلوگیری از تماس با فلزات داغ توصیه میشود.
- تا زمانی که مواد مذاب و قالبها کاملاً سرد نشدهاند، نباید به آنها دست زده شود.
مزایای جوشکاری ترمیت
جوشکاری ترمیت دارای مزایای بسیاری است که آن را در صنایع مختلف محبوب کرده است:- عدم نیاز به دستگاه جوشکاری و قوس الکتریکی: این ویژگی موجب میشود که این روش قابل حمل و آسان باشد.
- هزینه کمتر: تجهیزات مورد نیاز برای جوشکاری ترمیت نسبت به دیگر روشها ارزانتر است.
- اتصال فلزات متنوع: این روش قابلیت جوش دادن فلزاتی مانند مس، فولاد و چدن با یکدیگر را دارد.
- صرفهجویی در زمان و هزینه: در پروژههای بزرگ مانند تعمیرات خطوط ریلی، جوشکاری ترمیت میتواند 10 تا 15 درصد در هزینهها صرفهجویی کند.
معایب جوشکاری ترمیت
با وجود مزایای متعدد، جوشکاری ترمیت دارای محدودیتهایی نیز است:- عدم کارایی برای قطعات نازک: این روش برای جوشکاری قطعات فلزی با ضخامت کم مناسب نیست.
- نیاز به پیشگرم کردن قطعات: این مرحله ممکن است زمانبر باشد و فرآیند جوشکاری را طولانیتر کند.
تجهیزات جوشکاری ترمیت
برای انجام جوشکاری ترمیت، تجهیزات خاصی نیاز است:- شارژ ترمیت: ترکیبی از اکسیدهای فلزی مانند اکسید آهن و اکسید مس که در فرآیند جوشکاری استفاده میشود.
- محافظها: برای جلوگیری از ورود گرد و غبار و محافظت از اپراتورها، از محافظهای مختلفی مانند ماسک و عینکهای مخصوص استفاده میشود.
- ابزارهای جوشکاری: ابزارهایی مانند الکترودها و ترمیتگانها که انرژی لازم برای ایجاد حرارت را فراهم میکنند.
- قطعات مکمل: اجزایی مانند سنسورها و دستگاههای کنترلگر که برای نظارت دقیق بر فرآیند جوشکاری به کار میروند.
- دستگاههای نگهدارنده: این دستگاهها قطعات فلزی را در موقعیت مناسب نگه میدارند تا جوش به درستی انجام شود.
استاندارد مرتبط با جوشکاری ترمیت
استانداردهای مرتبط با جوشکاری ترمیت شامل ISO 23300 و EN 14730-1 هستند. استاندارد ISO 23300 به الزامات فنی و ایمنی این روش جوشکاری میپردازد، در حالی که EN 14730-1 مخصوص جوشکاری ریلهای راهآهن است و کیفیت و ایمنی اتصالات ریلها را تضمین میکند.کاربردهای جوشکاری ترمیت در ساخت و ساز و تعمیرات
جوشکاری ترمیت، به عنوان یک روش مؤثر در صنعت ساخت و ساز و تعمیرات، به خصوص در زمینههای زیر کاربرد دارد:- ساخت پلها و سازههای فلزی: این تکنیک به عنوان یک راه حل مطمئن برای ایجاد اتصالات پایدار در پلها و سازههای فلزی شناخته شده است.
- تعمیرات خطوط ریلی: جوشکاری ترمیت به عنوان یک روش مناسب برای تعمیر خطوط ریلی و حفظ ایمنی آنها به کار میرود.
- اتصالات صنعتی: در صنایع سنگین و کارخانجات، جوشکاری ترمیت برای ایجاد اتصالات قوی و پایدار بین قطعات فلزی مورد استفاده قرار میگیرد.










