ورق آجدار که با نامهای ورق شطرنجی یا ورق آج نیز شناخته میشود، یکی از مهمترین محصولات فلزی در صنایع مختلف است. این ورقها با الگوهای برجستهای که روی سطحشان ایجاد میشود، علاوه بر جنبههای عملکردی، جلوهای زیبا نیز دارند. به دلیل استحکام بالا، مقاومت در برابر لغزش و تحمل بارهای سنگین، ورقهای آجدار در حوزههای متنوعی مورد استفاده قرار میگیرند.
در این مقاله به معرفی، مراحل تولید، کاربردهای رایج و عوامل مؤثر بر قیمت ورق آجدار میپردازیم.
ورق آجدار چیست
ورق آجدار نوعی ورق فلزی است که در سطح آن برجستگیهایی منظم از خطوط یا طرحهای هندسی ایجاد شده است. این برجستگیها معمولاً به شکل خطوط عمودی و افقی طراحی میشوند که ظاهری شطرنجی به ورق میبخشند. هدف اصلی از ایجاد این الگوها، افزایش اصطکاک سطحی، کاهش لغزش و ارتقای ایمنی است.ورقهای آجدار عموماً از فولاد نورد گرم، فولاد ضدزنگ یا آلومینیوم ساخته میشوند.
ورق آجدار در چه کشوره هایی تولید می شود
ورق های آجدار توسط کارخانجات فولاد و فرآوری فلزات در کشورهای مختلف تولید میشود. مهمترین تولیدکنندگان عبارتند از:
- چین: بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان با کارخانههای متعدد ورق آجدار.
- هند: یکی از بازارهای مهم در تولید و فرآوری فلزات.
- روسیه: فعال در تولید انواع ورقهای آجدار.
- اتحادیه اروپا: کشورهای عضو از تولیدکنندگان معتبر این محصول.
- آمریکا: با کارخانجات متعدد فولادسازی.
- ایران: کارخانههای فولاد مبارکه و فولاد گیلان از تولیدکنندگان اصلی ورق آجدار هستند.
مراحل جزبه جز فرایند تولید ورق آجدار
۱. مهرزنی (Stamping)
در این روش، ورق از میان دو غلتک عبور داده میشود؛ یکی صاف و دیگری دارای الگو. فشار غلتکها باعث ایجاد برجستگی روی یک سمت ورق و صاف ماندن سمت دیگر میشود.
۲. نورد گرم (Hot Rolling)
در این فرآیند، بلوک فلزی داغ تحت فشار غلتکها به ضخامت مطلوب میرسد. در حالی که ورق هنوز داغ است (دمای بالاتر از ۴۰۰ تا ۷۰۰ درجه سانتیگراد)، الگوی برجسته روی آن ایجاد میشود. این دما سبب کاهش استحکام و افزایش شکلپذیری فولاد میگردد.
مراحل دقیقتر تولید ورق آجدار
تولید ورق آجدار و محاسبه وزن ورق آجدار یک فرآیند پیچیده است که از چند مرحله اصلی تشکیل شده است. در ادامه، مراحل اصلی تولید ورق آجدار آورده شدهاند:- انتخاب مواد اولیه: استفاده از بلومها یا ضایعات فلزی باکیفیت.
- آبکاری: کاهش دمای بلومها برای نرمتر شدن فلز.
- کف شدن: شکلدهی اولیه بلومها برای رسیدن به ابعاد مناسب.
- فشردهسازی (ولولیت): افزایش چگالی و کاهش حجم فلز.
- درمان حرارتی: گرمکردن و خنکسازی کنترلشده برای بهبود ویژگیهای مکانیکی.
- غلتک آجدار: ایجاد الگوهای برجسته روی سطح ورق.
- برش: تقسیم ورقها به ابعاد نهایی.
- کنترل کیفیت: بررسی یکنواختی الگو، ابعاد و استحکام ورقها.
مراحل ساخت ورق آجدار
- مواد خام: انتخاب فولاد ضدزنگ، آلومینیوم یا فولاد کربنی با توجه به کاربرد.
- برش: تقسیم ورقهای بزرگ به قطعات کوچکتر با دقت بالا.
- نقش برجسته: ایجاد الگوی متقارن روی سطح ورق با دستگاههای مخصوص.
- عملیات حرارتی: افزایش سختی و دوام با فرآیند گرمکردن و سردسازی کنترلشده.
- اصلاح و بازرسی: صیقل لبهها، حذف مواد اضافی و بررسی عیوب احتمالی.
- بازرسی نهایی و بستهبندی: تأیید نهایی کیفیت و بستهبندی استاندارد برای حملونقل.
چکر پلیت چیست
چکر پلیت یا همان ورق شطرنجی نوعی ورق فلزی با الگوهای برجسته است که از موادی همچون ورق گالوانیزه، استیل، آلومینیوم و فولاد کربنی ساخته میشود. این ورقها در ضخامتهای مختلف (معمولاً بین ۳ تا ۱۰ میلیمتر) تولید شده و در مکانهایی که نیاز به سطح ضدلغزش دارند، بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند.
کاربردهای رایج چکر پلیت:
- کفپوشهای صنعتی (پلهها، راهروها، سکوها و عرشه کشتیها)
- مکانهای پرخطر (نردهها و حفاظهای اطراف ماشینآلات)
- سازههای فلزی (سولهها، خرپاها و پوشش دیوارها)
- مسیرهای عبور ماشینآلات سنگین (به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش)
کاربردهای رایج ورق آجدار
- ایمنی: استفاده در محیطهای صنعتی برای کاهش خطر لغزش و سقوط.
- پلهها و راهروها: بهویژه در خروجیهای اضطراری و فضاهای بیرونی.
- وسایل نقلیه و تریلرها: در کف کامیونها، ضربهگیرها و سطوح بارگیری برای افزایش اصطکاک.
- کاربردهای صنعتی: جعبهابزار کامیون، اسکلههای بارگیری و کفسازی سالنها.
ورق آجدار از کجا بخریم
برای خرید ورق آجدار و سایر محصولات مشابه مانند ورق روغنی، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- تماس مستقیم با کارخانهها و تولیدکنندگان فلزات برای استعلام قیمت و مشخصات.
- همکاری با تاجران فلزات داخلی یا بینالمللی.
- خرید از تامین کنندگان معتبر مانند شرکت فولاد حامیران.
- مراجعه به نمایشگاهها و رویدادهای صنعتی.
- مشاوره با متخصصان حوزه فلزات برای انتخاب بهترین محصول متناسب با نیاز پروژه.
تولید ورق آجدار شطرنجی حاصل ترکیبی هماهنگ از مهندسی دقیق و دانش متالورژی است. از انتخاب مواد اولیه تا بستهبندی نهایی، هر مرحله به تولید محصولی منجر میشود که نهتنها الزامات عملکردی را برآورده میکند، بلکه از نظر بصری نیز جذابیت دارد.
امروزه تولید ورق آجدار با رعایت استانداردهایی مانند ASTM انجام میشود و به لطف دقت و مهارت موجود در فرآیند تولید، این محصول بهعنوان راهحلی مطمئن، مقاوم و چندمنظوره در صنایع مختلف شناخته میشود.
