پوشش گالوانیزه چیست؟
گالوانیزه کردن فرایندی است که طی آن، یک لایه نازک از فلز روی (Zinc) بر روی سطح فلزات پایه مانند فولاد قرار میگیرد تا از آنها در برابر خوردگی و زنگزدگی محافظت کند. این پوشش میتواند از تماس مستقیم فلز با عوامل خوردگی مانند آب، اکسیژن و مواد شیمیایی جلوگیری کند.
انواع پوشش های گالوانیزه ساختمان
گالوانیزه گرم (Hot-Dip Galvanizing)
گالوانیزه گرم یکی از رایجترین روشها برای گالوانیزه کردن فلزات است. در این روش، قطعات فلزی درون حمامی از روی مذاب غوطهور میشوند تا لایهای محافظ بر سطح فلز تشکیل شود. این پوشش به دلیل ضخامت بالایی که ایجاد میکند، مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد. مزایا: حفاظت بلندمدت از فلز در محیطهای خورنده. مقاومت بالا در برابر ضربه و سایش. معایب: هزینه بالاتر نسبت به دیگر روشها. وزن سنگینتر به دلیل ضخامت پوشش.
گالوانیزه سرد (Cold Galvanizing)
گالوانیزه سرد یا پاشش روی، روشی است که طی آن یک لایه نازک از روی بر سطح فلز اسپری میشود. این روش بیشتر برای سطوحی که به ضخامت بالای پوشش نیازی ندارند، استفاده میشود. پوشش گالوانیزه سرد در مقایسه با گالوانیزه گرم نازکتر است و از اینرو مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد. مزایا:- قیمت مناسبتر.
- سرعت اجرای بالا.
- مقاومت کمتر در برابر خوردگی نسبت به گالوانیزه گرم.
- طول عمر کوتاهتر.
گالوانیزه الکتریکی (Electrogalvanizing)
در این روش، فلز در حمامی از محلول الکترولیتی قرار میگیرد و از طریق جریان الکتریکی، لایهای از روی بر روی سطح فلز ایجاد میشود. این روش بهدلیل کنترل دقیق ضخامت پوشش، بیشتر در قطعات ظریف و پیچیده کاربرد دارد. مزایا:- پوشش یکنواخت و با کیفیت بالا.
- قابلیت تنظیم دقیق ضخامت پوشش.
- مقاومت پایینتر در برابر خوردگی نسبت به گالوانیزه گرم.
- هزینه نسبتا بالا.
گالوانیزه آلیاژی
این نوع گالوانیزه با ترکیب روی و دیگر فلزات مانند آلومینیوم، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی بهخصوص در محیطهای شیمیایی دارد. گالوانیزه آلیاژی بیشتر در صنایع نفت و گاز و در محیطهای بسیار خورنده استفاده میشود. مزایا:- مقاومت بالا در برابر خوردگی در شرایط سخت.
- طول عمر طولانی.
- هزینه بالاتر نسبت به سایر روشها.
مزایای استفاده از پوششهای گالوانیزه در ساختمان
پوششهای گالوانیزه در صنایع ساختمانی بهدلیل مزایای فراوانی که دارند، بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از این مزایا عبارتند از:1. مقاومت بالا در برابر خوردگی
پوششهای گالوانیزه بهطور موثری از فلزات در برابر خوردگی و زنگزدگی محافظت میکنند. این ویژگی بهویژه در ساختمانهایی که در مناطق مرطوب یا ساحلی قرار دارند، اهمیت بسیاری دارد.2. طول عمر بالا
فلزات گالوانیزه بهدلیل پوشش محافظی که دارند، طول عمر بسیار بیشتری نسبت به فلزات بدون پوشش دارند. این موضوع باعث کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری در طولانی مدت میشود.3. هزینه مناسب
با وجود مزایای فراوانی که پوششهای گالوانیزه دارند، قیمت آنها نسبت به روشهای دیگر محافظت از فلزات مانند رنگآمیزیهای ضدزنگ، بسیار مناسب است. قیمت لوله گالوانیزه و دیگر محصولات گالوانیزه در بازار معمولاً بهدلیل دوام و کارایی بالایی که دارند، از لحاظ اقتصادی بهصرفه است.4. سازگاری با محیط زیست
گالوانیزه کردن فلزات یکی از روشهای سازگار با محیط زیست است. روی یکی از فلزات طبیعی است که به محیط زیست آسیبی وارد نمیکند و فرایند گالوانیزه کردن نیز از جمله روشهای کمضرر برای محیط زیست محسوب میشود.کاربردهای پوششهای گالوانیزه در ساختمان
1. اسکلت فلزی ساختمان
یکی از رایجترین کاربردهای پوششهای گالوانیزه، استفاده در اسکلت فلزی ساختمانها است. فلزات گالوانیزه در برابر عوامل محیطی مانند باران، رطوبت و نور خورشید مقاوم بوده و از خوردگی جلوگیری میکنند.2. سقفهای فلزی
پوششهای گالوانیزه در ساخت سقفهای فلزی بسیار کاربرد دارند. بهویژه در مناطق بارانی یا مناطقی که دمای هوا متغیر است، سقفهای گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر تغییرات آب و هوایی دارند.3. لولههای گالوانیزه
لولههای گالوانیزه یکی دیگر از اجزای مهم در ساختمانسازی هستند که بهدلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگزدگی، بهطور گستردهای در لولهکشی ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به اینکه قیمت لوله گالوانیزه نسبت به هزینههای تعمیر و نگهداری کمتر است، استفاده از این نوع لولهها بهصرفه خواهد بود.4. سیستمهای تهویه و کانالکشی
در سیستمهای تهویه مطبوع و کانالکشی نیز از ورقهای گالوانیزه استفاده میشود. این ورقها بهدلیل سبک بودن و مقاومت بالا در برابر خوردگی، انتخاب مناسبی برای کانالکشی ساختمانها هستند.
استانداردهای مرتبط با پوششهای گالوانیزه
برای اطمینان از کیفیت و دوام پوششهای گالوانیزه، استانداردهای مختلفی در این زمینه تدوین شدهاند. برخی از این استانداردها عبارتند از:- ASTM A123/A123M: این استاندارد، الزامات مربوط به گالوانیزه کردن فولاد و آلیاژهای آهنی را مشخص میکند.
- ISO1461: استاندارد بینالمللی برای پوششهای گالوانیزه گرم است و الزامات مربوط به ضخامت و کیفیت پوشش را تعیین میکند.
- ASTM A153/A153M: این استاندارد برای قطعات کوچک و پیچ و مهرههای گالوانیزه طراحی شده است.










