ضایعات یکی از مهمترین منابع تأمین مواد اولیه در صنایع فلزی هستند. در میان این ضایعات، ضایعات آهن و ضایعات فولاد بیشترین حجم را در بازار جهانی به خود اختصاص دادهاند و نقش بسزایی در چرخش اقتصادی صنعت فولاد دارند. افزایش بازیافت ضایعات نهتنها به کاهش مصرف منابع طبیعی منجر میشود، بلکه هزینههای تولید را نیز کاهش میدهد.
از آنجایی که ضایعات از ارزش اقتصادی بالایی برخوردارند، بسیاری از فعالان صنعتی و سرمایهگذاران به دنبال خرید و فروش این مواد هستند. به همین دلیل، اطلاع از قیمت فولاد و قیمت آهنآلات در بازار فعلی، برای تصمیمگیری هوشمندانه بسیار ضروری است.تعریف ضایعات و انواع آن
ضایعات به موادی گفته میشود که در فرآیندهای تولید، مصرف، ساختوساز یا حتی تخریب ایجاد شده و دیگر قابل استفاده مستقیم نیستند، اما میتوان آنها را بازیافت یا مجدداً وارد چرخه تولید کرد. ضایعات به دستههای گوناگونی تقسیم میشوند:- ضایعات آهنی: مانند تیرآهن، میلگرد، ورق، چدن و قطعات فلزی فرسوده.
- ضایعات فولادی: شامل برشهای ورق فولادی، اسکلتهای فلزی، لولهها، قطعات ماشینآلات و ...
- ضایعات غیرآهنی: مانند مس، آلومینیوم، سرب، روی و برنز.
- ضایعات صنعتی: تولیدشده در کارخانهها در اثر فرآیند برش، سوراخکاری یا تراشکاری.
- ضایعات خانگی: شامل قطعات فلزی وسایل مستعمل خانگی مانند یخچال، اجاق گاز، پنکه و ...
ضایعات آهن چیست؟
ضایعات آهن شامل موادی هستند که از آهن ساخته شده و دیگر قابل استفاده مستقیم نیستند. این ضایعات میتوانند شامل تیرآهنهای زنگزده، میلگردهای خمشده، پیچ و مهرههای فرسوده و سایر محصولات آهنی دورریختنی باشند. این مواد پس از جمعآوری، تفکیک و بازیافت میشوند و دوباره وارد چرخه تولید میگردند. از آنجا که ضایعات آهنی بخش بزرگی از ضایعات فلزی را تشکیل میدهند، بازار گستردهای برای خرید و فروش آنها وجود دارد. قیمت ضایعات آهن نیز به عوامل متعددی مانند میزان زنگزدگی، ترکیب آلیاژی، وزن و بازار جهانی بستگی دارد.ضایعات فولاد چیست؟
ضایعات فولاد به موادی گفته میشود که از فولاد ساخته شدهاند اما به دلایلی مانند شکست، فرسودگی یا عدم کاربرد، دیگر در فرآیند اصلی استفاده نمیشوند. این ضایعات شامل لولههای فولادی شکسته، ورقهای سوراخ شده، پلیتهای زنگزده و قطعات ماشینآلات فرسوده میشوند. با توجه به اینکه فولاد پرکاربردترین آلیاژ آهن است، بازیافت ضایعات فولاد اهمیت بسیار زیادی در کاهش هزینهها و حفظ منابع طبیعی دارد. بسیاری از کارخانههای ذوبآهن از ضایعات فولاد بهعنوان مواد اولیه برای تولید مجدد شمش فولادی یا میلگرد استفاده میکنند.
اهمیت بازیافت ضایعات فلزی
بازیافت ضایعات آهن و فولاد فواید فراوانی برای محیط زیست، اقتصاد و صنعت دارد:- کاهش استخراج سنگ آهن و مصرف انرژی
- کاهش آلودگیهای زیستمحیطی
- کاهش قیمت تمامشده محصولات فلزی
- اشتغالزایی در بخش جمعآوری، حملونقل و تفکیک
- حفظ منابع غیرقابل تجدید
انواع ضایعات بر اساس منبع تولید
- ضایعات ساختمانی: حاصل از تخریب یا بازسازی ساختمانها (تیرآهن، نبشی، سپری)
- ضایعات صنعتی: بهوجود آمده در کارخانهها (برش ورق، لبههای پروفیل)
- ضایعات خانگی: وسایل مستعمل فلزی (موتور یخچال، قابلمه، قطعات کولر)
- ضایعات خودرویی: بدنه، موتور و قطعات فلزی خودروهای فرسوده
قیمت ضایعات چگونه تعیین میشود؟
قیمت ضایعات آهن و فولاد به عوامل مختلفی وابسته است:- نرخ جهانی فولاد و آهن
- قیمت دلار و شرایط اقتصادی کشور
- میزان خلوص و درصد آلیاژی ضایعات
- نوع و شکل فیزیکی ضایعات (فلهای، پرسشده، بستهبندیشده)
- هزینه حملونقل
ضایعات در صنعت فولادسازی
بازیافت ضایعات به یکی از بخشهای اصلی تولید فولاد بدل شده است. واحدهای ذوب از انواع ضایعات فولادی برای تولید شمش استفاده میکنند. این روند علاوهبر کاهش هزینه مواد اولیه، انرژی کمتری نسبت به استخراج سنگ آهن مصرف میکند.مراحل بازیافت ضایعات فلزی
- جمعآوری از کارگاهها، معادن، منازل و واحدهای تولیدی
- تفکیک دستی یا مغناطیسی بر اساس جنس فلز
- پرس یا فشردهسازی برای سهولت حملونقل
- ذوب در کورههای القایی یا قوس الکتریکی
- ریختهگری مجدد و تولید محصولات جدید
نقش ضایعات در حفظ محیط زیست
با بازیافت هر تُن ضایعات فولادی:- حدود ۱٫۵ تُن سنگ آهن صرفهجویی میشود
- ۰٫۵ تُن کک مصرف نمیشود
- ۷۰٪ انرژی کمتری مصرف میشود
- تولید گازهای گلخانهای تا ۸۶٪ کاهش مییابد
صادرات و واردات ضایعات فلزی
برخی کشورها مانند چین، هند و ترکیه واردکننده اصلی ضایعات فلزی هستند. در ایران نیز در مقاطع مختلف، صادرات ضایعات آهن و فولاد به کشورهای همسایه انجام شده است. با این حال، به دلیل نیاز داخلی، صادرات این مواد گاهی با محدودیت مواجه میشود.فولاد حامیران، مرجع تخصصی خرید و فروش ضایعات
شرکت فولاد حامیران با بیش از سه دهه تجربه در زمینه تامین و خرید و فروش انواع ضایعات آهن و ضایعات فولاد، یکی از مراجع معتبر بازار فلزات ایران است. این مجموعه با بهرهگیری از شبکه گسترده جمعآوری، انبارداری اصولی، حملونقل حرفهای و کارشناسان مجرب، خدماتی حرفهای و قابل اطمینان به مشتریان خود ارائه میدهد.
- ارائه قیمت بهروز و رقابتی ضایعات
- خرید نقدی ضایعات در تناژ بالا
- همکاری با کارخانجات، پیمانکاران و انبوهسازان
- مشاوره تخصصی در زمینه دستهبندی و فروش ضایعات
