تاریخ انقضای ورق روغنی و عوامل مؤثر
بسیاری تصور میکنند ورقهای فولادی تاریخ انقضا ندارند، اما این باور اشتباه است. ورق روغنی مانند هر محصول فلزی دیگر، در گذر زمان و تحت شرایط نامطلوب محیطی دچار افت کیفیت میشود.- ورقهای معمولی (ST12): به دلیل درصد کربن پایین، دوام بیشتری دارند و تاریخ انقضای آنها حدود ۱۸ ماه است.
- ورقهای نیمه کششی (ST13): درصد کربن بالاتر موجب کاهش طول عمر شده و تاریخ انقضای آنها معمولاً ۸ تا ۱۲ ماه برآورد میشود.
- ورقهای فوق کششی (ST14): به دلیل حساسیت بالا در برابر شرایط محیطی، تنها حدود ۸ ماه قابل استفاده هستند.
عوامل محیطی مؤثر بر کیفیت ورق روغنی
رطوبت و دما
رطوبت اصلیترین عامل تخریب ورقهای روغنی است. حتی بخار آب در هوا میتواند آغازگر اکسیداسیون سطحی باشد. از طرفی نوسانات دمایی نیز باعث تعریق سطحی ورق شده و زمینه زنگزدگی را فراهم میکند.- دمای مناسب: ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد
- رطوبت مطلوب: کمتر از ۵۰ درصد
نور خورشید و اشعه UV
تابش مستقیم خورشید علاوه بر افزایش دما، موجب آسیب به سطح ورق نیز میشود. اشعه ماوراءبنفش (UV) در بلندمدت میتواند تغییرات ساختاری در سطح ایجاد کرده و رنگپذیری و کیفیت مکانیکی ورق را کاهش دهد.آلودگی محیط و تماس با مواد شیمیایی
ذرات گردوغبار، دود و بخارات شیمیایی میتوانند لایه روغنی محافظ را تخریب کنند. تماس مستقیم با اسیدها و بازها نیز خوردگی سریع ایجاد خواهد کرد. بنابراین محیط نگهداری باید کاملاً ایزوله، خشک و به دور از مواد شیمیایی باشد.
اصول چیدمان و انبارداری ورق روغنی
چیدمان صحیح ورقها در انبار، نقشی کلیدی در حفظ کیفیت آنها دارد.- ورقها باید روی پالتهای چوبی یا فلزی قرار گیرند.
- تماس مستقیم ورق با زمین یا دیوار مرطوب بهشدت ممنوع است.
- فاصله مناسب بین پالتها برای گردش هوا باید رعایت شود.
- از فشار بیش از حد ورقها روی یکدیگر پرهیز شود، زیرا میتواند باعث موجدار شدن یا انتقال رطوبت شود.
شرایط استاندارد نگهداری ورق روغنی
برای اطمینان از حفظ کیفیت، لازم است شرایط استاندارد زیر رعایت شود:- دما و رطوبت کنترلشده: نصب دستگاههای رطوبتگیر و تهویه مطبوع ضروری است.
- بستهبندی استاندارد: استفاده از کاغذهای ضدزنگ (VCI)، نایلونهای مخصوص و روکشهای پلاستیکی.
- محافظت از گردوغبار: پوششدهی ورقها با کاورهای مناسب.
- بازرسی منظم: بررسی دورهای برای اطمینان از عدم ایجاد خوردگی یا تغییر رنگ سطحی.
روشهای افزایش طول عمر ورق روغنی
راهکارهای زیر برای افزایش دوام و کیفیت ورق روغنی پیشنهاد میشود:- استفاده از پوششهای ضدزنگ: روغنهای محافظ، رنگهای اپوکسی یا پوششهای پلیمری.
- تمیزکاری منظم: گردوغبار را باید بهصورت مرتب از سطح ورق زدود.
- بازرسی دورهای: کنترل وضعیت ورقها برای شناسایی زودهنگام خوردگی.
- حمل و نقل ایمن: جلوگیری از ضربه و خراشیدگی در حین جابهجایی.
راهکارهای جلوگیری از زنگزدگی
پوششهای محافظتی
- روغنهای محافظتی: مانعی ساده و ارزان در برابر رطوبت.
- رنگهای ضدزنگ: مناسب محیطهای مرطوب یا صنعتی.
- پوششهای پلیمری و اپوکسی: مقاوم در برابر سایش و خوردگی.
کنترل شرایط محیطی
- نگهداری در فضای بسته و خشک
- جلوگیری از تغییرات ناگهانی دما
- دور نگهداشتن از بخارات اسیدی یا قلیایی
مواد ضدخوردگی
- روغنهای ضدزنگ موقت
- گریسهای محافظ ضخیم
- اسپریهای ضدخوردگی صنعتی
فناوریهای نوین
- گالوانیزه کردن ورق برای ایجاد یک لایه روی
- پوششهای نانو با مقاومت چند برابر در برابر رطوبت
- پوششهای الکترواستاتیک برای ایجاد لایه یکنواخت و مقاوم
بستهبندی و حمل و نقل
بستهبندی مناسب میتواند نقش زیادی در افزایش عمر ورق داشته باشد:- بستهبندی با پلاستیک ضد رطوبت و کاغذ VCI
- قرارگیری ورقها در پالتهای چوبی خشک یا فلزی ضد رطوبت
- جلوگیری از تماس مستقیم با زمین یا دیواره کانتینر در حمل و نقل
- استفاده از تسمههای محکم برای جلوگیری از حرکت ورق در جابهجایی
خطاهای رایج در نگهداری ورق روغنی
- انبارداری در فضای باز: رایجترین خطا که منجر به زنگزدگی سریع میشود.
- عدم کنترل دما و رطوبت: دلیل اصلی کاهش طول عمر.
- چیدمان اشتباه: فشار بیش از حد روی ورقها و ایجاد موج.
- بستهبندی نامناسب: نادیده گرفتن پوششهای محافظتی.
