انواع استاندارد جوشکاری
استاندارد جوشکاری بهطور کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:- استانداردهای ملی: این استانداردها توسط نهادهای ملی هر کشور تدوین میشوند و به الزامات خاص آن کشور مرتبط هستند. برای مثال، استانداردهای جوشکاری ایران توسط مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI) تنظیم میشود.
- استانداردهای بینالمللی: این استانداردها بهمنظور استفاده در سطح جهانی طراحی شدهاند و شامل استانداردهایی مانند ISO، ASME و AWS میباشند. این استانداردها به فرآیندهای جوشکاری مختلف، انتخاب مواد و بازرسیهای مورد نیاز برای تضمین کیفیت جوشها پرداخته و در پروژههای بینالمللی بهویژه در سطح جهانی استفاده میشوند.
الزامات استاندارد جوشکاری
استاندارد جوشکاری شامل الزامات مهمی هستند که رعایت آنها برای انجام جوشکاری با کیفیت و ایمنی ضروری است. از جمله این الزامات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:- آموزش و صلاحیت جوشکاران: جوشکاران باید دورههای آموزشی مرتبط را گذرانده و گواهینامههای لازم را دریافت کنند. این امر نهتنها به بهبود کیفیت جوشها کمک میکند، بلکه ایمنی فرآیند جوشکاری را نیز افزایش میدهد.
- انتخاب مواد مناسب: استانداردها انتخاب مواد اولیه و الکترودهای مناسب برای هر نوع جوشکاری را مشخص میکنند. این موضوع به جلوگیری از بروز مشکلات در جوشها و افزایش دوام آنها کمک میکند.
- روشهای جوشکاری: انواع مختلفی از روشهای جوشکاری مانند جوشکاری قوس الکتریکی، TIG، MAG/MIG، زیرپودری و جوشکاری زیر آب وجود دارد. استانداردها به کاربرد و نحوه استفاده از هر یک از این روشها پرداخته و فرآیندهای دقیق را مشخص میکنند.
اهمیت استاندارد جوشکاری
رعایت استاندارد جوشکاری نه تنها به بهبود کیفیت جوشها کمک میکند، بلکه در ایمنتر کردن محیط کار و پذیرش پروژهها در سطح جهانی نیز نقش حیاتی ایفا میکند. در ادامه، به برخی از اهمیتهای رعایت این استانداردها اشاره میکنیم:- کیفیت بالای جوشها: رعایت استانداردها موجب افزایش کیفیت جوشها و کاهش احتمال بروز نقصهای ساختاری میشود.
- ایمنی در محیط کار: استاندارد جوشکاری به ایمنتر شدن محیط کار کمک کرده و از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری میکنند.
- پذیرش بینالمللی: استانداردهای بینالمللی به شرکتها این امکان را میدهند که در بازارهای رقابت جهانی حضور فعال داشته و بتوانند پروژههای بینالمللی را با موفقیت اجرا کنند.
در ادامه یک نمونه از جداول استاندارد جوشکاری مطابق با استاندارد API آمریکا آورده شده است
| کد | کاربرد استاندارد |
| API Std. 1104 (Off Site) | استاندارد خطوط لوله (جوشكاری و جوشكار) |
| API Std. 510 | استاندارد تعمیر و نگهداری مخازن تحت فشار در حال کار |
| API Std. 570 (On Site) | استاندارد بازرسی و تعمیر سیستم های لوله كشی در حال کار |
| API Std. 598 | استاندارد بازرسی و تست شیرآلات |
| API Std. 605 | استاندارد فلنج های كربن استیل با قطر بالا |
| API Std. 620 (15 psi) | استاندارد مربوط به ساخت مخازن ذخیره كم فشار |
| API Std. 650 | استاندارد ساخت مخازن ذخیره اتمسفری |
| API Std. 653 | استاندارد تعمیر مخازن ذخیره ای |
| API Std. 660 | استاندارد مبدل های حرارتی جهت سرویس های پالایش عمومی |
| API Std. 661 | استاندارد مبدل های حرارتی جهت سرویس های پالایش عمومی (هوا خنك) |
| API Std. 2510 | استاندارد طراحی و ساخت تاسیسات گاز مایع |
| API RP 5L2 | پیشنهادات اجرایی جهت پوشش داخلی خطوط لوله ی انتقال گازهای غیر خورنده |
| API RP 5L5 | پیشنهادات اجرایی جهت خطوط لوله های انتقال دریایی |
| API RP 17B | پیشنهادات اجرایی جهت خطوط لوله های قابل انعطاف |
| API RP 572 | پیشنهادات اجرایی جهت بازرسی مخازن تحت فشار |
| API RP 573 | پیشنهادات اجرایی جهت بازرسی بویلرها و هیترهای شعله ای |
| API RP 651 | حفاظت كاتدیك مخازن ذخیره |
| API RP 1107 (Off Site) | تعمیر و نگهداری خطوط لوله |
| API RP 1110 | هیدروتست خطوط لوله های انتقال |
| API RP 2201 (Hot Tapping) | مقررات و نحوه ی انشعاب گیری از خطوط در حال کار |
| API Spec. 5L/ISO3183 | مشخصات ساخت لوله |
| API Spec.6D | مشخصات شیرهای خطوط لوله |
| API Spec.12P | مشخصات مخازن پلاستیكی تقویت شده بوسیله فایبر گلاس |
| API Spec.15HR | مشخصات خطوط لوله فایبر گلاس فشار قوی |
| API Spec.15LE | مشخصات خطوط لوله پلی اتیلنی |
| API Spec.15LR | مشخصات خطوط لوله فایبر گلاس فشار ضعیف |
| API Spec.20LE | پیچ های كربن استیل و آلیاژی جهت صنایع نفت و گاز طبیعی |
