ترکیب شیمیایی و ویژگیهای فیزیکی ورق قلعاندود
ورق قلعاندود از ترکیب فولاد کربنی کمکربن (معمولاً 0.02 تا 0.12 درصد کربن) و یک لایه نازک قلع تشکیل شده است. درصد قلع بهکاررفته در این ورق معمولاً بین 0.1 تا 1.5 درصد وزن کل محصول متغیر است. در واقع اصطلاح ورق تین پلیت به ورق فولادی کم کربنی گفته میشود که ضخامتی بین ۰/۵-۰/۱ میلیمتر داشته باشد و روکش قلع آن در بازه ۲/۸-۱/۷ گرم در مترمربع (معادل ضخامت ۰/۴ تا ۲/۵ میکرومتر) روی هر کدام از سطح داخلی و خارجی آن باشد. ضخامت این محصول بر اساس اختلاف در وزن روکش قلع روی هر صفحه از آن تقسیمبندی میشود. مشخصات اصلی این ورق به شرح زیر است:- چگالی: 7.85 گرم بر سانتیمتر مکعب (چگالی فولاد)
- مقاومت در برابر خوردگی: بالا، بهویژه در برابر آب و برخی اسیدها
- انعطافپذیری: بالا، بهویژه در ضخامتهای نازک
- رسانایی الکتریکی و حرارتی: نسبتاً خوب
- لحیمپذیری: عالی، به دلیل پوشش قلع
فرآیند تولید ورق قلعاندود
تولید فولاد پایه فرآیند با تولید فولاد کمکربن آغاز میشود. نورد گرم و نورد سرد برای تولید ورقهای نازک انجام میشود. آمادهسازی سطحی شستشو و اسیدشویی برای حذف ناخالصیها و چربیهای سطحی فعالسازی سطح فولاد برای افزایش چسبندگی قلع قلعاندود کردن روش الکترولیتی: استفاده از جریان الکتریکی برای ایجاد پوشش یکنواخت و نازک قلع بر روی سطح فولاد روش غوطهوری داغ: غوطهور کردن ورق فولادی در حمام مذاب قلع پایانکاری و تست کیفیت آنیلینگ برای بهبود ویژگیهای مکانیکی پوششدهی با لاک و روغن برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی آزمایشهای ضخامت، چسبندگی و مقاومت خوردگیآنالیز شیمیایی نمونهای از ورق قلعاندود
|
عنصر |
درصد ترکیب |
|
آهن (Fe) |
98 - 99% |
|
قلع (Sn) |
0.1 - 1.5% |
|
کربن (C) |
0.02 - 0.12% |
|
فسفر (P) |
0.015 - 0.05% |
|
سیلیکون (Si) |
0.02 - 0.1% |
مزایا و معایب ورق قلعاندود
مزایا: مقاومت بالا در برابر خوردگی به دلیل پوشش قلع ظاهر زیبا و براق، مناسب برای بستهبندی مواد غذایی امکان بازیافت و استفاده مجدد انعطافپذیری بالا، مناسب برای کاربردهای مختلف مقاومت شیمیایی مناسب در برابر برخی اسیدها و نمکها معایب: هزینه تولید بالا به دلیل استفاده از قلع خالص محدودیت دمایی: در دماهای بالا، قلع خاصیت خود را از دست میدهد. احتمال ایجاد خراشیدگی که منجر به خوردگی فولاد پایه میشود.
کاربردهای ورق قلعاندود
صنعت بستهبندی: تولید قوطیهای کنسرو، نوشیدنیها و سایر بستهبندیهای غذایی پوششهای مقاوم در برابر زنگزدگی در صنایع غذایی صنعت خودروسازی: قطعات کوچک خودرو که نیاز به محافظت در برابر خوردگی دارند. لوازم خانگی: تولید بدنه و قطعات داخلی لوازم خانگی مانند یخچال و اجاقگاز صنعت برق و الکترونیک: تولید سیمهای لحیمکاری استفاده در قطعات مقاوم در برابر خوردگیاستانداردهای تولید ورق قلعاندود
این دسته از محصولات با تبعیت از استانداردهای ملی و بین المللی تولید میگردند از جمله استانداردهای تدوین شده برای تولید ورق قلعی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:- استاندارد EN آلمان
- DIN EN 1012197
- استاندارد ASTM 623
- ASTM 657
افزایش کاربرد ورق قلعاندود در صنایع مختلف به دلیل مقاومت و انعطافپذیری بالا
ورق قلعاندود به دلیل ویژگیهای برتر خود، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. از مقاومت بالا در برابر خوردگی گرفته تا انعطافپذیری بالا، همه این خصوصیات باعث محبوبیت این ورق در کاربردهای مختلف شدهاند. با توجه به نیاز روزافزون به مواد مقاوم در برابر خوردگی، تولید و استفاده از این ورق همچنان رو به رشد خواهد بود.
