logo
شرکت حامی آلیاژ آسیا (فولاد حامیران)
02163511
02162846000
logo

روش های محافظت از زنگ زدگی آهن

روش های محافظت از زنگ زدگی آهن
فهرست مطالب

پدیده ی زنگ زدگی آهن

زنگ زدگی آهن یکی از مشکلات رایجی است که در بسیاری از صنایع و زندگی روزمره با آن مواجه می شویم. این پدیده نه تنها ظاهر اجسام آهنی را خراب می کند، بلکه استحکام و طول عمر آن ها را نیز کاهش می دهد. برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن، روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه به برخی از مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:

پدیده ی زنگ زدگی آهن

پوشش دهی

  • رنگ آمیزی: ساده ترین و رایج ترین روش، استفاده از رنگ های ضد زنگ است. این رنگ ها با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح آهن، از تماس مستقیم آن با هوا و رطوبت جلوگیری می کنند.
  • روغن کاری: استفاده از روغن های مخصوص، به ویژه روغن های ضد زنگ، یک روش موثر دیگر است. روغن با ایجاد یک لایه نازک روی سطح فلز، مانع از نفوذ رطوبت می شود.
  • پوشش های پودری: این پوشش ها بر پایه رزین های اپوکسی، پلی استر و … هستند و با ایجاد یک لایه سخت و مقاوم، از سطح فلز محافظت می کنند.
  • آبکاری: در این روش، یک لایه نازک از فلز دیگری مانند روی یا قلع روی سطح آهن قرار می گیرد. این لایه به عنوان یک آند قربانی عمل کرده و از زنگ زدن آهن جلوگیری می کند.
  • گالوانیزه کردن: نوعی آبکاری است که در آن آهن در یک حمام روی مذاب غوطه ور می شود. این روش برای محافظت طولانی مدت از آهن بسیار موثر است. محصولات همچون ورق گالوانیزه و پروفیل گالوانیزه حاصل پوشش دهی از طریق این روش می باشند.

آلیاژسازی

فولاد ضد زنگ : آلیاژهایی از آهن با کروم و نیکل که مقاومت بسیار بالایی در برابر زنگ زدگی دارند.

 

روش های الکتروشیمیایی

روش های الکتروشیمیایی محافظت از زنگ زدگی

روش های الکتروشیمیایی روشی موثر برای جلوگیری از زنگ زدگی فلزات، به ویژه آهن هستند. این روش ها بر اساس اصول الکتروشیمیایی عمل کرده و از طریق ایجاد یک جریان الکتریکی یا استفاده از فلزات فعال تر، از خوردگی فلز جلوگیری می کنند.

دو روش اصلی الکتروشیمیایی برای محافظت از زنگ زدگی وجود دارد:

  1. حفاظت کاتدی (Cathodic Protection)

مکانیسم: در این روش، قطعه فلزی که باید از آن محافظت شود (کاتد) به یک منبع جریان مستقیم منفی متصل می شود. این کار باعث می شود که قطعه فلزی نسبت به محیط اطراف خود پتانسیل الکتریکی کمتری داشته باشد. در نتیجه، واکنش های اکسیداسیون که منجر به زنگ زدگی می شوند، مهار شده و فلز در برابر خوردگی محافظت می شود.

  • روش های اجرای حفاظت کاتدی

حفاظت کاتدی با آند فداشونده: در این روش، یک فلز فعال تر از فلز مورد نظر (مانند روی یا منیزیم) به عنوان آند به قطعه فلزی متصل می شود. فلز فعال تر به جای فلز اصلی اکسید شده و از آن محافظت می کند.

حفاظت کاتدی با جریان  impressed : در این روش، از یک منبع جریان خارجی برای ایجاد جریان مورد نیاز استفاده می شود. این روش اغلب برای حفاظت از سازه های بزرگ مانند لوله های زیرزمینی و مخازن استفاده می شود.

روش های الکتروشیمیایی

  1. حفاظت آندی (Anodic Protection)

مکانیسم: در این روش، پتانسیل الکتریکی قطعه فلزی به طور دقیق کنترل می شود تا به ناحیه ای برسد که در آن یک لایه اکسیدی پایدار روی سطح فلز تشکیل شود. این لایه اکسیدی به عنوان یک مانع در برابر نفوذ یون ها و آب عمل کرده و از خوردگی فلز جلوگیری می کند.

کاربردها: حفاظت آندی عمدتا برای فلزاتی مانند فولاد ضد زنگ در محیط های اسیدی استفاده می شود.

کنترل محیط

کاهش رطوبت: با استفاده از خشک کن ها و تهویه مناسب، می توان رطوبت محیط را کاهش داد و از زنگ زدگی جلوگیری کرد.

جلوگیری از تماس مستقیم با آب: با استفاده از پوشش های ضد آب و نگهداری صحیح از اجسام آهنی، می توان از تماس مستقیم آن ها با آب جلوگیری کرد.

عوامل موثر بر زنگ زدگی آهن

زنگ زدگی آهن، یا اکسیداسیون آهن، یک فرایند الکتروشیمیایی است که در حضور آب و اکسیژن رخ می دهد. این فرآیند نه تنها ظاهر آهن را خراب می کند، بلکه استحکام و دوام آن را نیز کاهش می دهد. عواملی که بر سرعت و شدت زنگ زدگی تاثیر می گذارند، عبارتند از:

  1. رطوبت

آب: آب به عنوان یک الکترولیت عمل کرده و به حرکت یون ها کمک می کند.

رطوبت نسبی هوا: هرچه رطوبت هوا بیشتر باشد، احتمال تشکیل قطرات آب روی سطح آهن بیشتر شده و سرعت زنگ زدگی افزایش می یابد.

  1. اکسیژن

هوا: اکسیژن موجود در هوا با آهن واکنش داده و اکسید آهن (زنگ) را تشکیل می دهد.

غلظت اکسیژن: هرچه غلظت اکسیژن در محیط بیشتر باشد، سرعت زنگ زدگی بیشتر می شود.

عوامل موثر بر زنگ زدگی آهن

  1. دما

افزایش دما: افزایش دما باعث افزایش سرعت واکنش های شیمیایی، از جمله زنگ زدگی می شود.

  1. pH محیط

محیط اسیدی: محیط های اسیدی سرعت زنگ زدگی را افزایش می دهند.

محیط قلیایی: محیط های قلیایی تا حدودی از زنگ زدگی جلوگیری می کنند.

  1. نمک ها

کلرید سدیم: نمک طعام (کلرید سدیم) موجود در آب دریا و برخی خاک ها، سرعت زنگ زدگی را به شدت افزایش می دهد.

  1. فلزات دیگر

فلزات نجیب: تماس آهن با فلزات نجیب مانند مس یا نقره می تواند باعث ایجاد یک پیل الکتروشیمیایی شده و سرعت زنگ زدگی را افزایش دهد.

  1. تنش های مکانیکی

خمش، کشش، ضربه: تنش های مکانیکی ایجاد شده در آهن می توانند نقاط ضعفی ایجاد کنند که در آن ها زنگ زدگی سریع تر آغاز می شود.

  1. آلودگی های سطحی

روغن، گریس، خاک: مانع از تشکیل یک لایه محافظ یکنواخت بر روی آهن شده ودر نتیجه زنگ زدگی را تسریع میبخشد .

پوشش دهی

  1. ساختار کریستالی آهن

آلیاژهای آهن: آلیاژهای مختلف آهن مقاومت های متفاوتی در برابر زنگ زدگی دارند.

نتیجه

انتخاب بهترین روش برای محافظت از زنگ زدن آهن به عوامل مختلفی مانند نوع کاربرد، محیط کار، هزینه و … بستگی دارد. بهتر است با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید تا بهترین روش برای محافظت از آهن شما انتخاب شود.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا