logo
شرکت حامی آلیاژ آسیا (فولاد حامیران)
02163511
02162846000
logo

۰ تا ۱۰۰ آشنایی با انواع بولت

۰ تا ۱۰۰ آشنایی با انواع بولت
فهرست مطالب

بولت‌ها از مهم‌ترین اجزای اتصالات در صنایع مختلف به شمار می‌روند. چه در یک سازه فولادی شهری و چه در نصب ماشین‌آلات صنعتی، همیشه نیاز به قطعه‌ای وجود دارد که بتواند نیروهای محوری و جانبی را به‌صورت مطمئن انتقال دهد. بولت دقیقاً همین نقش را ایفا می‌کند.

از آنجا که بولت‌ها هم در پروژه‌های بتنی و هم در سازه‌های فولادی کاربرد دارند، آگاهی از بازار مصالح مکمل اهمیت زیادی دارد. به‌طور مثال، در سازه‌های بتنی استفاده از آرماتور الزامی است و اطلاع از قیمت میلگرد برای پیمانکاران ضروری است. در سازه‌های فولادی نیز تیرآهن به‌عنوان عضو باربر اصلی در کنار بولت‌ها استفاده می‌شود.

بولت چیست؟

بولت (Bolt) نوعی پیچ صنعتی است که برای اتصال قطعات مختلف به‌ویژه در صنایع عمرانی، نفت و گاز، پتروشیمی و ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه معمولاً همراه با مهره و واشر به‌کار می‌رود و به دلیل قابلیت باز و بسته شدن، در پروژه‌های موقت و دائم قابل استفاده است.

بولت چیست؟
بولت چیست؟

اجزای اصلی بولت

  • بدنه (Shank): قسمت استوانه‌ای بولت که بار محوری را تحمل می‌کند.
  • رزوه (Thread): بخش دندانه‌دار برای درگیری با مهره.
  • سر (Head): برای اعمال گشتاور و بستن بولت.
  • مهره و واشر: تکمیل‌کننده اتصال برای توزیع بار و جلوگیری از شل‌شدگی.

انواع بولت بر اساس شکل و کاربرد

  1. بولت شش‌گوش (Hex Bolt): پرکاربردترین نوع در اتصالات فلزی و اسکلت‌های فولادی.
  2. بولت قارچی یا سرگرد (Carriage Bolt): مناسب اتصالات چوبی و صفحات فلزی سبک.
  3. بولت U شکل (U-Bolt): جهت مهار لوله‌ها و پروفیل‌های گرد.
  4. بولت J شکل (J-Bolt): معمولاً در بتن کار گذاشته می‌شود و ستون‌ها را نگه می‌دارد.
  5. انکر بولت (Anchor Bolt): رایج‌ترین نوع در پروژه‌های ساختمانی، مخصوص اتصال صفحه ستون به بتن.
  6. بولت استیل ضدزنگ: مناسب محیط‌های مرطوب و خورنده (کاربرد در صنایع غذایی و دریایی).
  7. بولت پرمقاومت (High Strength Bolt): دارای کلاس مقاومتی بالا، کاربرد در پل‌ها، سدها و سازه‌های سنگین.

انواع بولت بر اساس شکل و کاربرد

تفاوت بولت معمولی و انکر بولت

  • محل نصب: بولت معمولی برای اتصالات سطحی استفاده می‌شود، اما انکر بولت داخل بتن جایگذاری می‌گردد.
  • باربری: انکر بولت به دلیل اتصال مستقیم به بتن ظرفیت بالاتری دارد.
  • کاربرد: بولت معمولی در سازه‌های فلزی و تجهیزات صنعتی، انکر بولت در فونداسیون و صفحه ستون.

استانداردها و کلاس مقاومتی بولت

بولت‌ها بر اساس استانداردهای جهانی تولید می‌شوند:

  • DIN (استاندارد آلمان)
  • ASTM (استاندارد آمریکا)
  • ISO (استاندارد بین‌المللی)

کلاس مقاومتی بولت‌ها:

  • ۸.۸ → فولاد کربنی با مقاومت متوسط
  • ۱۰.۹ → فولاد آلیاژی با مقاومت بالا
  • ۱۲.۹ → فولاد آلیاژی با مقاومت بسیار زیاد

استانداردها و کلاس مقاومتی بولت

کاربرد انواع بولت در صنعت

  • ساختمان‌سازی: اتصال ستون‌ها، تیرآهن‌ها و صفحات فولادی
  • سازه‌های بتنی: اتصال صفحه ستون به فونداسیون توسط انکر بولت
  • ماشین‌آلات: تثبیت تجهیزات سنگین روی فونداسیون
  • صنایع نفت و گاز: اتصالات فلنج‌ها و خطوط لوله
  • صنایع دریایی: استفاده از بولت‌های ضدزنگ در اسکله‌ها و کشتی‌ها

مصالح مکمل در کنار بولت‌ها

بولت‌ها همواره همراه با مصالح سازه‌ای استفاده می‌شوند:

  • در پروژه‌های فولادی، بولت‌ها نقش حیاتی در اتصال تیرآهن‌ها دارند. بنابراین آگاهی از قیمت تیرآهن برای تخمین هزینه‌ها ضروری است.
  • در پروژه‌های بتنی، بولت‌ها در کنار میلگردها استفاده می‌شوند و مقاومت نهایی سیستم را تضمین می‌کنند. به همین دلیل، بررسی روزانه قیمت میلگرد اهمیت زیادی دارد.

مزایا و معایب استفاده از بولت

مزایا و معایب استفاده از بولت

مزایا:

  • سرعت بالا در اجرا
  • قابلیت باز و بسته شدن
  • تنوع بالا در سایز و مقاومت
  • امکان استفاده در محیط‌های مختلف

معایب:

  • احتمال شل شدن در برابر ارتعاش
  • نیاز به بازرسی دوره‌ای
  • وابستگی به کیفیت رزوه و مهره

نکات کلیدی در انتخاب بولت

  • انتخاب کلاس مقاومتی متناسب با بارگذاری
  • توجه به جنس فولاد (کربنی، آلیاژی یا استنلس استیل)
  • درنظر گرفتن شرایط محیطی (رطوبت، دما، خوردگی)
  • استفاده از واشر مناسب برای جلوگیری از شل‌شدگی

نتیجه‌گیری: بولت؛ کوچک اما حیاتی در اتصالات سازه‌ای

بولت‌ها اگرچه ابعادی کوچک دارند، اما نقشی بسیار حیاتی در تضمین ایمنی سازه‌ها و تجهیزات ایفا می‌کنند. شناخت انواع بولت و انتخاب صحیح آن، کیفیت پروژه را تضمین خواهد کرد.

برای اجرای دقیق و مطمئن پروژه‌ها، علاوه بر بولت، انتخاب مصالح استانداردی مانند تیرآهن و میلگرد اهمیت بالایی دارد. جهت اطلاع از قیمت میلگرد و قیمت تیرآهن روز بازار، وب‌سایت فولاد حامیران بهترین مرجع است. کارشناسان این مجموعه از طریق چت آنلاین آماده‌اند تا مشاوره تخصصی و سریع در اختیار شما قرار دهند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا