یکی از اساسی ترین مشکلاتی که در صنعت با آن مواجه بوده و رفع آن، داشتن اطلاعات کاربردی دقیقی را طلب میکند، پدیده سایش میباشد. لغزش یک ماده یا یک سطح روی سطحی دیگر که در واقع یک کار مکانیکی محسوب میشود، باعث کنده شدن ذرات موجود در سطح گشته و سایش سطحی را بوجود می آورد.
حال اگر قطعه مورد نظر برای مدت کوتاهی مثلا دو هفته مورد استفاده قرار نگیرد، در اثر واکنش شیمیایی اکسیداسیون، سطح آن زنگ زده و این زنگ زدگی بصورت یک فیلم نازک روی سطح را می پوشاند که پس از استفاده مجدد از قطعه، سایشی که در اثر کار مکانیکی بوجود می آید ، شدیدتر خواهد بود.
اغلب فرآیندهای سایشی که در اثر برش یا تراش بوجود می آید. مثلا در اثر عملیات ماشین کاری ، یک وسیله ساینده در سطح فلز فرورفته و باعث کنده شدن ذرات سطح میگردد، براده هایی که از محل سایش بدست می آیند حاوی ذرات بسیار ریزی هستند که از قلم تراش در حین عملیات ماشین کاری جدا می شوند.
جهت انجام پدیده سایش، لازم است سختی فلز ساینده از فلز تحت سایش بیشتر باشد، در غیر اینصورت پدیده سایش شبیه خوردگی و اکسیداسیون بوده و سایش ناچیزی بوجود خواهد آمد.
عوامل موثر بر سایش به دو دسته متالورژیکی و کاربردی تقسیم میشوند که سختی، چقرمگی، ساختار میکروسکوپی و ترکیب شیمیایی را از عوامل متالورژیکی، و نوع ساینده و مشخصات آن، سرعت، روش و نوع بارگذاری را از عوامل کاربردی میتوان نام برد.
سایش در اثر عوامل متعددی پیش می آید، لذا شناخت انواع سایش ، انتخاب مقاوم ترین ماده در مقابل آن را میسر میسازد.
سایشی که توسط ساینده ها صورت می گیرد یکی از انواع مهم آن بشمار می رود که حدوداً %50 کل سایش موجود در صنعت را به خود اختصاص میدهد. حضور مواد ساینده فلزی و غیر فلزی و یا موادی که از محیط خارج اضافه میشوند سبب بروز این نوع سایش میگردند.
طبق نظریه AVERY، سایش توسط مواد ساینده به سه گروه زیر تقسیم میشود:
این نوع سایش هنگامی اتفاق می افتد که مواد ساینده با آزادی روی سطح مورد نظر حرکت نمایند. در این حالت، تنش های اعمال شده توسط ذرات ساینده خرد نشده و نیز میزان تغییر شکل روی سطح حداقل بوده و تنها خراشهای سطحی دیده میشود. این نوع سایش در تجهیزات انتقال مواد جامد نظیر ناودانی ها ، بونکرها ، سرندهای ویبره ای و غیره مشاهده میگردد.
این نوع سایش هنگامی اتفاق می افتد که دو سطح در حضور ذرات ساینده ای که بین آنها قرار میگیرند، روی هم حرکت نموده و یا بار از یک سطح به سطح دیگر اعمال شود. بار اعمال شده نسبت به کل سطح، کم میباشد، اما تنش های موازی اعمال شده بر ذرات بقدری بالا است که ذرات ساینده را خرد مینماید و در صورت پایین بودن استحکام تسلیم یا سختی سطوح، موجب تغییر شکل پلاستیک شده و سبب بروز ترک های ریز و خراش در سطوح میشود. این نوع سایش در صنعت سیمان نظیر آستر آسیابهای گلوله ای (Ball Mill Liners) و گلوله های آسیاب مشاهده میگردد.
این نوع سایش هنگامی اتفاق می افتد که ذرات ساینده نظیر کلوخه های ساینده با چنان ضربه ای به سطوح مورد نظر برخورد می نمایند که ذرات درشت از سطوح سایشی کنده شده و در نتیجه شیارهای عمیق روی سطوح بوجود می آید. این نوع سایش در خطوط انتقال کلوخه های بزرگ، خرد کننده های فکی (Jaw Crushers) و غیره مشاهده میگردد.
در این نوع سایش بر خلاف سایش در اثر کندگی، عملی که عمدتاً سبب سایش میشود بجای حرکت ذرات ساینده روی سطوح، ضربه های وارد شده توسط ذرات ساینده میباشد. به عبارتی دیگر تمایز این نوع سایش با سایش در اثر کندگی از جهت اعمال نیروهای ضربه ای بالاتر می باشد. مکانیزم عمل این نوع سایش بصورت ایجاد خطوطی در سطوح و نهایتا ً کندگی در مقیاس میکروسکوپی میباشد. این نوع سایش در چکش های خردکننده سنگ های معدنی مشاهده میگردد.
در بسیاری از کاربردهای صنعتی توجه به سایش و استفاده از فلزات یا فولاد مقاوم به سایش مساله ای بسیار ضروری ست. که در هنگام خرید فولاد و قیمت فولاد نرم و قیمت فولاد 5920 و قیمت فولاد 5919 تاثیر گذار می باشد.
فولادهای مقاوم به سایش عموما از مقاومت بالایی در برابر اصطکاک سایش، جوش پذیری و شکل پذیری خوب و همچنین ماشینکاری قابل قبول برخوردارند. به عنوان یک نقطه ضعف نیز می توان به مقاومت کم آن ها در برابر خوردگی اشاره کرد که کاربرد آن ها در محیط های خورنده و تهاجمی را محدود می کند.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نام*
ایمیل*
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
Δ
صفحه نخست
محصولات
تلگرام
اینستاگرام
