10 روش زنگ زدایی آهن

روش های زنگ زدایی آهن

آهن یک فلز فوق العاده بادوام و مستحکم است, اما یک نقطه ضعف بسیار بزرگ دارد , آن هم زنگ زدن آهن است. هنگامی که آهن در معرض اکسیژن و رطوبت قرار می گیرد، دچار یک واکنش شیمیایی می شود که منجر به تشکیل زنگ می شود.برای جلوگیری از پیشرفت زنگ زدگی و افزایش طول عمر قطعات آهنی، روش های مختلفی برای زنگ زدایی وجود دارد. خوشبختانه روش های مختلفی برای زدودن زنگ آهن وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این مقاله، ده مورد از موثرترین روش های زدودن زنگ زدگی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد را بررسی خواهیم کرد.

سایش مکانیکی

سایش مکانیکی شامل استفاده از ابزارهایی مانند کاغذ سنباده، برس های سیمی یا پشم فولادی برای زدودن زنگ زدگی آهن است. این روش برای از بین بردن زنگ زدگی سطحی موثر است و اغلب برای آماده سازی آهن برای رنگ آمیزی یا سایر روش ها استفاده می شود. سایش مکانیکی همانطور که از نامش پیداس با از بین بردن فیزیکی زنگ زدگی عمل می کند و با لایه برداری زنگ روی فلز بخش زیرین و سالم آهن را آشکار می کند. در حالی که این روش موثر است، می تواند زمان بر  باشد، به خصوص برای اشیاء بزرگ یا پیچیده که دسترسی محدودی دارند.

سایش شیمیایی

سایش شیمیایی شامل استفاده از مواد شیمیایی برای از بین بردن زنگ آهن است. متداول ترین ماده شیمیایی مورد استفاده برای از بین بردن زنگ، اسید فسفریک است که با زنگ واکنش می دهد و فسفات آهن را تشکیل می دهد که به راحتی قابل حذف است. سایش شیمیایی برای از بین بردن زنگ زدگی طرح های پیچیده موثر است , یکی از رایج ترین روش های شیمیایی که با استفاده از آن زنگ زدایی صورت می گیرد استفاده از اسپری WD40 است. با این حال زنگ زدایی به روش شیمیایی، می تواند خطرناک باشد و برای جلوگیری از آسیب نیاز به رسیدگی دقیق دارد.

الکترولیز

الکترولیز شامل استفاده از جریان الکتریکی برای زدودن زنگ زدگی آهن است. جسم آهنی در محلول آب و یک الکترولیت ملایم مانند جوش شیرین یا اسید شویی غوطه ور می شود و جریان الکتریکی از محلول عبور می کند. جریان باعث حل شدن زنگ و انتقال آن از آهن به الکترود فلزی قربانی می شود.الکترولیز برای زنگ زدایی اجسام پیچیده موثر است و می توان از آن برای بازسازی اشیاء آهنی آنتیک استفاده کرد. با این حال، به تجهیزات تخصصی نیاز دارد و این فرآیند می تواند زمان بر باشد.

سرکه

سرکه یک ضد زنگ طبیعی عالی است که به راحتی در دسترس است و استفاده از آن بی خطر است. اسید استیک موجود در سرکه با زنگ واکنش نشان می دهد و آن را از سطح آهن حل می کند. برای استفاده از سرکه برای زنگ زدگی، جسم آهنی را چند ساعت یا یک شب در سرکه خیس کنید. پس از خیساندن، زنگ را با یک برس سیمی یا پشم فولادی از روی سطح پاک کنید. سرکه برای از بین بردن زنگ زدگی سطحی موثر است، اما ممکن است برای از بین بردن زنگ از طرح های پیچیده مناسب نباشد از طرفی زنگ زدایی آهن با این روش می تواند بسیار زمان بر باشد.

اسید سیتریک

اسید سیتریک یکی دیگر از پاک کننده های طبیعی زنگ زدگی است که ایمن و موثر است. معمولا در بسیاری از میوه ها از جمله لیمو و پرتقال یافت می شود. برای استفاده از اسید سیتریک برای زدودن زنگ، پودر اسید سیتریک (جوهر لیمو) را با آب مخلوط کنید تا محلولی ایجاد شود. جسم آهنی زنگ زده را چند ساعت یا یک شب در محلول خیس کنید. پس از خیساندن، زنگ را با یک برس سیمی یا پشم فولادی از روی سطح پاک کنید. اسید سیتریک برای از بین بردن زنگ زدگی سطحی موثر است، اما ممکن است برای از بین بردن زنگ از طرح های پیچیده یا مناطقی که دسترسی به آن ها سخت است، مناسب نباشد.

نوشابه

نوشابه یک نوشیدنی محبوب است که می توان از آن برای زدودن زنگ آهن از آهن استفاده کرد. اسید فسفریک موجود در نوشابه با زنگ واکنش نشان می دهد و آن را از سطح آهن حل می کند. برای استفاده از نوشابه برای زدودن زنگ، جسم آهنی را چند ساعت یا یک شب در نوشابه خیس کنید. پس از خیساندن، زنگ را با یک برس سیمی یا پشم فولادی از روی سطح پاک کنید.نوشابه برای از بین بردن زنگ زدگی سطحی موثر است ولی برای زنگ زدایی های عمیق روش مناسبی نمی باشد .

اسید اگزالیک

اگزالیک اسید یک زنگ زدای شیمیایی است که برای زدودن زنگ آهن موثر است. معمولاً در بسیاری از محصولات زدودن زنگ، از جمله ژل های زنگ زدا یافت می شود. برای استفاده از اسید اگزالیک برای زدودن زنگ، پودر آن را را با آب مخلوط کنید تا محلولی ایجاد شود.جسم آهنی زنگ زده را چند ساعت یا یک شب در محلول قرار دهید یا با فرچه رنگ روی آن محلول را اعمال کنید. پس از این مرحله، زنگ را با یک برس سیمی یا پشم فولادی از روی سطح پاک کنید.

اسید اگزالیک برای از بین بردن زنگ زدگی سطحی موثر است و می تواند برای بازسازی اشیاء آهنی آنتیک استفاده شود. با این حال، می تواند خطرناک باشد و برای جلوگیری از آسیب نیاز به رسیدگی دقیق و ابزار های خاص دارد.

مبدل زنگ

مبدل زنگ یک ماده شیمیایی است که زنگ را به یک ترکیب پایدار تبدیل می کند که می تواند روی آن رنگ آمیزی شود. مبدل زنگ با زنگ واکنش نشان می دهد و آن را به فسفات آهن تبدیل می کند که می توان آن را به عنوان پوشش بر روی آهن اعمال کرد. برای استفاده از مبدل زنگ زدگی، محصول را روی سطح زنگ زده با استفاده از فرچه یا قلمو پوشش دهید و اجازه دهید تا خشک شود. مبدل زنگ برای از بین بردن زنگ زدگی سطحی موثر است و می توان از آن برای آماده سازی آهن برای رنگ آمیزی یا سایر متد ها استفاده کرد.

 

سندبلاست

سندبلاست شامل استفاده از هوای فشرده و ماسه برای زدودن زنگ از آهن است. شن و ماسه با سرعت زیاد به روی سطح زنگ زده رانده می شوند و با سایش سطح مد نظر زنگ زدگی را از بین می برند . روش سندبلاست برای زدودن زنگ از اجسام بزرگ یا پیچیده موثر است و می توان از آن برای آماده سازی آهن برای رنگ آمیزی یا سایر روش های  استفاده کرد. با این حال، به تجهیزات تخصصی نیاز دارد و اگر اقدامات ایمنی مناسب انجام نشود، می تواند خطرناک باشد.

 

زنگ زدایی با لیزر

زنگ زدایی با لیزر یک فناوری نسبتاً جدید است که از تابش لیزر برای زدودن زنگ آهن استفاده می کند. اشعه لیزر زنگ را گرم کرده و باعث تبخیر آن و حذف آن از سطح می شود. زنگ زدایی لیزری برای از بین بردن زنگ زدگی طرح های پیچیده و بزرگ آهنی  بسیار موثر است. این روش کمترین آسیب را به سطح آهن می رساند و نسبت به روش های پیشین راهکاری موثر تر است ولی به تجهیزات تخصصی نیاز دارد و این موضوع می تواند بر هزینه ی اجرایی این طرح موثر باشد.

 

نتیجه

در پایان، چندین روش موثر برای از بین بردن زنگ زدگی آهن وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. روش انتخاب شده به عوامل متعددی از جمله شدت زنگ زدگی، اندازه و پیچیدگی جسم و منابع مالی موجود بستگی دارد. در برخی پروژه ها بخاطر محدودیت بودجه و بالا بودن قیمت فولاد ضد زنگ امکان استفاده و یا جایگزینی قطعه وجود ندارد از این رو می توان برای صرفه جویی در مخارج پروژه از روش های زنگ زدایی آهن و روش های پوشش دهی آهن برای جلوگیری از زنگ زدگی های احتمالی استفاده نمود.