ساخت بادبند با ناودانی

ساخت بادبند با ناودانی عمدتا برای جلوگیری از باد و زلزله‌اند، انجام می شود. بادبندها جزء جدایی‌ناپذیر سیستم‌های سازه‌ای در برابر نیروهای جانبی هستند که می‌توانند پایداری و امنیت ساختمان را به خطر بیندازند. بادبندها با انتقال این نیروهای جانبی به فونداسیون، از لرزش و تخریب ساختمان جلوگیری کرده و نقش کلیدی در ایمنی ساکنان ایفا می‌کنند.

یکی از روش‌های رایج و موثر برای بادبند، ساخت بادبند با ناودانی است. ناودانی‌ها مقاطع فولادی با سطح مقطع U شکل هستند که به دلیل هندسه خاص خود، نسبت به وزن، مقاومت و سختی بالایی در برابر نیروهای کششی و فشاری دارند. این ویژگی‌ها باعث شده است تا ناودانی‌ها به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای ساخت بادبند در انواع ساختمان‌ها تبدیل شوند.

این مقاله جامع به عنوان راهنما برای مهندسان سازه و علاقه‌مندان به حوزه ساختمان، مراحل ساخت بادبند با ناودانی را به صورت مفصل شرح می‌دهد. در کنار توضیح مراحل ساخت، به نکات فنی مهم، محاسبات ضروری، انواع اتصالات،  مزایا و معایب این روش و در نهایت آیین‌نامه‌ها و الزامات اجرایی نیز پرداخته خواهد شد.

جهت اطلاع از قیمت ناودانی سنگین کلیک نمایید.

اهمیت بادبند در سازه

همانطور که اشاره شد، بادبندها جزء لاینفک سیستم‌های سازه‌ای در برابر نیروهای جانبی هستند. این نیروها می‌توانند ناشی از عوامل زیر باشند:

باد: بادهای جانبی شدید می‌توانند نیروهای قابل توجهی به سازه وارد کنند. بادبندها با مهار کردن این نیروها، از واژگونی یا خسارت به سازه جلوگیری می‌کنند.

زلزله: زلزله‌ از مهم‌ترین عوامل ایجاد نیروهای جانبی در سازه است. امواج زلزله که به صورت افقی منتشر می‌شوند، می‌توانند باعث لرزش و حرکت جانبی ساختمان شوند. بادبندها با جذب و انتقال این نیروها به سایر اجزای سازه‌ای و نهایتا به فونداسیون، از فرو ریختن ساختمان جلوگیری کرده و ایمنی جان ساکنان را تأمین می‌کنند.

انواع بادبند

بادبندها با توجه به شکل هندسی و نحوه‌ی قرارگیری اعضای مهاربند، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. رایج‌ترین بادبندها عبارتند از:

بادبند همگرا (اتصال همه‌ی اعضای مهاربند در یک نقطه): این نوع بادبند معمولا در محل تقاطع تیر و ستون نصب می‌گردد. بادبندهای همگرا با ناودانی از متداول‌ترین انواع بادبندهای همگرا هستند.

بادبند واگرا (اتصال اعضای مهاربند در چند نقطه): در بادبندهای واگرا، اعضای مهاربند در چند نقطه به سایر اجزای سازه‌ای متصل می‌شوند و شکل ظاهری آن‌ها شبیه حرف X است.

بادبند تک‌قطری و ضربدری: این بادبندها بر اساس نحوه‌ی قرارگیری اعضای مورب، به بادبند تک‌قطری و ضربدری تقسیم می‌شوند.

اجرای بادبند با میلگرد

این روش، از جمله روش‌های نوین و کارآمد در عرصه‌ی ساختمانی است که باعث افزایش استحکام و پایداری ساختمان می‌شود. در این روش، ابتدا با جوشکاری ورق های فلزی به نقاط تلاقی تیرآهن و ستون یا گره‌ها، پایه‌های قوی برای نصب میلگردها فراهم می‌شود. سپس با استفاده از آمپر پایین، میلگردها به این ورق ها جوش داده می‌شوند تا اتصالاتی محکم و پایدار ایجاد شود. از طرفی، کشیدن میلگردها پیش از استفاده از آن‌ها به عنوان بادبند، از حرکت و تغییر شکل ناخواسته آن‌ها جلوگیری می‌کند که از اهمیت بسیاری برخوردار است و از استحکام و پایداری ساختمان تضمین می‌کند.

جهت اطلاع از قیمت ناودانی ۱۰ کلیک نمایید.

انتخاب نوع بادبند با توجه به عوامل زیر صورت میگیرد:

• نوع سازه (مسکونی، تجاری، صنعتی)
• ارتفاع ساختمان
• میزان نیروهای وارده
• محدودیت‌های معماری

مزایای ساخت بادبند با ناودانی

ساخت بادبند با ناودانی مزایای متعددی به همراه دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

سادگی ساخت: ساخت بادبند با ناودانی نسبت به سایر روش‌ها مانند بادبندهای ساخته شده از قوطی یا تیرآهن، از سادگی بیشتری برخوردار است.

مقرون به صرفه بودن: ناودانی‌ها از نظر اقتصادی، گزینه‌های مقرون به صرفه‌ای برای ساخت بادبند محسوب می‌شوند.

استحکام و مقاومت بالا: ناودانی‌ها به دلیل شکل خاص خود، نسبت به وزن، از استحکام و مقاومت بالایی در برابر نیروهای کششی و فشاری برخوردارند.

شکل‌پذیری مناسب: ناودانی‌ها از شکل‌پذیری مناسبی برخوردارند که می‌تواند در جذب انرژی ناشی از زلزله موثر باشد.

دسترسی آسان: ناودانی‌ها از مقاطع فولادی رایج در بازار بوده و تهیه آن‌ها آسان است.

مراحل ساخت بادبند با ناودانی

• گام اول: طراحی بادبند

طراحی بادبند، مرحله‌ای حساس و مهم به شمار می‌رود. در این مرحله، مهندس سازه با در نظر گرفتن عوامل زیر، بادبند را طراحی می‌کند:

الزامات و ضوابط طراحی: طراحی بادبند باید مطابق با آیین‌نامه‌های معتبر ملی (همانند مبحث ششم مقررات ملی ساختمان) و بین‌المللی صورت گیرد. این آیین‌نامه‌ها الزاماتی را برای نحوه‌ی طراحی، محاسبات بادبند، جانمایی بادبند در سازه و غیره تعیین می‌کنند.

محاسبات بادبند: در این مرحله، مهندس سازه با توجه به نوع سازه، ابعاد آن، نیروهای وارده (باد و زلزله)، جنس و مشخصات فنی ناودانی انتخابی، به محاسبات بادبند از جمله تعیین ابعاد و ضخامت ناودانی، تعداد اعضای مهاربند و غیره می‌پردازد.

نرم افزارهای طراحی بادبند: برای سهولت و دقت در طراحی بادبند، از نرم‌ افزارهای تخصصی طراحی سازه استفاده می‌شود. این نرم‌افزارها قابلیت مدل‌سازی سازه، تحلیل رفتار سازه تحت اثر بارهای مختلف (باد و زلزله)، طراحی بادبند بر اساس آیین‌نامه‌های معتبر و ارائه‌ی خروجی‌های لازم برای ساخت بادبند را دارند.

جهت اطلاع از قیمت ناودانی ۱۲ کلیک نمایید.

• گام دوم: تهیه مصالح و ابزار

پس از نهایی شدن طرح بادبند، نوبت به تهیه‌ی مصالح و ابزار مورد نیاز برای ساخت می‌رسد. این اقلام عبارتند از:

انتخاب ناودانی مناسب: بر اساس نتایج به دست آمده از محاسبات بادبند، ابعاد و ضخامت ناودانی مناسب انتخاب می‌شود. رایج‌ترین نوع ناودانی مورد استفاده در ساخت بادبند، ناودانی با بال‌های unequal است.

ورق‌های اتصال: برای اتصال ناودانی‌ها به یکدیگر و همچنین اتصال بادبند به تیر و ستون از ورق‌های فولادی استفاده می‌شود. ضخامت و ابعاد این ورق‌ها نیز بر اساس محاسبات بادبند تعیین می‌گردد.

سایر مصالح و ابزار مورد نیاز: از دیگر ملزومات مورد نیاز می‌توان به پیچ و مهره، الکترود جوشکاری، مواد مصرفی جوشکاری، ابزار برش، متر، تراز، گچ‌کار و تجهیزات ایمنی فردی (عینک و دستکش ایمنی) اشاره کرد.

پس از تهیه مصالح و ابزار، مراحل ساخت بادبند با ناودانی به شرح زیر ادامه می‌یابد:

• گام سوم: برش ناودانی‌ها و ورق‌های اتصال

روش‌های برش ناودانی: برش ناودانی‌ها و ورق‌های اتصال با توجه به ضخامت آن‌ها با روش‌های مختلفی انجام می‌شود. برای برش ناودانی‌های با ضخامت کم می‌توان از ابزار برش هوا برش استفاده کرد. اما برای برش ناودانی‌های ضخیم‌تر و ورق‌های اتصال، استفاده از اره آهن‌بر (اره نواری) روش مناسب‌تری است.

نکات مهم

برش ناودانی‌ها و ورق‌ها باید با دقت بالا و بر اساس ابعاد تعیین شده در نقشه‌های کارگاهی صورت گیرد.

لبه‌های بریده شده باید صاف و بدون پلیسه (ناهمواری) باشند تا اتصال مناسب برقرار شود.

• گام چهارم: آماده‌سازی محل اتصال

سوراخکاری ناودانی‌ها و ورق‌های اتصال: برای اتصال ناودانی‌ها و ورق‌ها به یکدیگر، نیاز به ایجاد سوراخ‌هایی در محل اتصال است. این سوراخکاری با استفاده از مته‌های مخصوص سوراخکاری فلز و بر اساس الگوی مشخص شده انجام می‌شود.

دقت در سوراخکاری: دریل‌کاری و ایجاد سوراخ باید با دقت بالا و بر اساس قطر و تعداد سوراخ‌های تعیین شده در نقشه‌های کارگاهی صورت گیرد. هرگونه انحراف در محل سوراخ‌ها می‌تواند باعث ایجاد مشکل در اتصال قطعات و در نهایت کاهش استحکام بادبند شود.

• گام پنجم: اتصال ناودانی‌ها و ورق‌ها

اتصال ناودانی‌ها و ورق‌های اتصال، یکی از مراحل کلیدی در ساخت بادبند است. استحکام و عملکرد بادبند به کیفیت اتصالات وابسته است. برای اتصال بادبند با ناودانی از دو روش اصلی استفاده می‌شود:

اتصال جوشی: رایج‌ترین روش اتصال بادبند با ناودانی، اتصال جوشی است. در این روش، از دستگاه جوشکاری قوسی الکتریکی و الکترودهای مناسب برای اتصال ناودانی‌ها و ورق‌ها به یکدیگر استفاده می‌شود.

اتصال با پیچ و مهره: در برخی موارد خاص، به ویژه در بادبندهایی که نیاز به جداسازی در آینده وجود دارد، از اتصال با پیچ و مهره استفاده می‌شود. این روش نیازمند دقت بالا در سوراخکاری و استفاده از پیچ و مهره‌های با گرید و مشخصات فنی مناسب است.

جهت اطلاع از قیمت ناودانی گالوانیزه کلیک نمایید.

• گام ششم: نصب بادبند

پس از تکمیل اتصالات ناودانی‌ها و ورق‌ها، نوبت به نصب بادبند در محل مورد نظر می‌رسد. نکات مهم در مرحله نصب عبارتند از:

کنترل تراز بادبند: بادبند باید به صورت کاملا عمود بر روی زمین نصب شود. برای اطمینان از تراز بودن بادبند، از تراز و گچ‌کار استفاده می‌شود.

اتصال بادبند به تیر و ستون: بادبند با استفاده از ورق‌های اتصال و با روش انتخاب شده (جوشکاری یا اتصال با پیچ و مهره) به تیر و ستون متصل می‌گردد.

• گام هفتم: بازرسی و کنترل نهایی

پس از نصب بادبند، مرحله‌ی بازرسی و کنترل نهایی فرا می‌رسد. در این مرحله، موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:

کیفیت اتصالات: اتصالات جوشی یا اتصال با پیچ و مهره از نظر کیفیت جوشکاری، سفت‌کاری صحیح پیچ‌ها و عدم وجود ترک یا هرگونه نقص باید مورد بازرسی قرار گیرد.

تراز بودن بادبند: مجددا از تراز بودن بادبند اطمینان حاصل شود.

مطابقت با نقشه‌های کارگاهی: ابعاد و محل نصب بادبند با نقشه‌های کارگاهی مطابقت داده شود.

اتصالات ساخت بادبند با ناودانی

همانطور که اشاره شد، برای اتصال ناودانی‌ها و ورق‌ها در بادبند از دو روش اصلی استفاده می‌شود:

• اتصال جوشی

این روش رایج‌ترین روش اتصال بادبند با ناودانی است. اتصال جوشی با استفاده از دستگاه جوشکاری قوس الکتریکی و الکترودهای مناسب انجام می‌شود. نوع الکترود انتخابی بر اساس جنس ناودانی و مشخصات فنی جوش تعیین می‌گردد.

• اتصال با پیچ و مهره

این روش اتصال در بادبندهایی که نیاز به جداسازی در آینده وجود دارد، مانند بادبندهای موقت یا سازه‌های پیش‌ساخته، کاربرد دارد.

نتیجه

ساخت بادبند با ناودانی یکی از متداول‌ترین و موثرترین روش‌ها برای مقابله با نیروهای جانبی باد و زلزله در انواع ساختمان‌ها است. سادگی ساخت،  مقرون به صرفه بودن، استحکام و شکل‌پذیری مناسب از جمله مزایای استفاده از ناودانی در ساخت بادبند به شمار می‌روند. این مقاله به صورت جامع، مراحل ساخت بادبند با ناودانی را شرح داد. از طراحی بادبند با در نظر گرفتن الزامات آیین‌نامه‌ها تا مراحل ساخت شامل برش، اتصال، نصب و کنترل کیفیت نهایی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در مورد انواع اتصالات (جوشی و پیچ و مهره) و الزامات اجرایی توضیحاتی ارائه شد.

برای اطالاعات بیشتر درباره ی ناودانی می توانید مقالات کاربرد ناودانی تقویتی، درزکشی کاشی با ناودانی استیل، ناودانی خرپشته، انواع استانداردهای ناودانی و کاربرد آنها، انواع پوشش های ناودانی، ناودانی لقمه چیست + کاربرد و ویژگی، ناودانی استیل چیست و ساخت ناودانی با ورق را در دانشنامه تخصصی فولاد و آهن آلات، فولاد حامیران مطالعه فرمایید.